Muhalefet Susturucu Olarak Anılan İçtüzük Teklifi Kabul Edildi

Muhalefet milletvekillerini susturmayı amaçlayan İçtüzük teklifi Komisyon'da kabul edildi. Muhalefet milletvekilleri Emir ve Sancar, yeni İçtüzüğe sert tepki gösterdi

Meclis’in etkin çalışması’ bahanesiyle muhalefetin sesini kısmayı amaçlayan TBMM İçtüzüğü’nde Değişiklik Yapılmasına Dair İçtüzük Teklifi, Meclis Anayasa Komisyonu’nda oylanarak kabul edildi. Teklif, Meclis Genel Kurulu’na gönderildi.

AKP ve MHP ortaklığıyla hazırlanan teklif, iki partinin komisyon üyesi milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.

HDP terk etti

Görüşmeler sırasında teklifin 16. maddesi üzerinde söz alan HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar, iki gündür yaptıkları görüşmelerden bir sonuç çıkmadığını belirterek, görüşmelere devam etmenin kendileri açısından bir faydası kalmadığını söyledi.

Sancar’ın konuşmasının ardından HDP milletvekilleri komisyon salonundan ayrılarak, oylamalara katılmadı.

Teklifin kabul edilmesinin ardından TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş ve MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay, katkılarından dolayı milletvekillerine teşekkür etti.

Anayasa Komisyonu, teklifin görüşmeleri için toplam 63 saat mesai yaptı.

Komisyonda HDP ve CHP’li milletvekillerinin sık sık ifade özgürlüğünü kısıtlayacağı gerekçesi ile karşı çıktığı değişiklik teklifi, milletvekillerine konuşmaları nedeni para cezası verilmesi gibi yaptırımların uygulanmasını mümkün kılıyor.

Teklif neler getiriyor?

Teklife göre, Meclis’te küfür ve hakaret eden, yumruk atan, döviz ve pankart açan vekilin ödeneğinden kesinti yapılacak. Siyasi partilere verilen konuşma süreleri de sınırlandırılıyor. Konuşma süresi daha önce 10 dakika iken teklif Meclis’ten de geçerse öneri sahibi partiye 5 dakika, diğer partilere 3 dakika süreyle söz verilecek. Yemin etmeyen milletvekili bu sıfatın gerektirdiği haklardan yararlanamayacak, maaş alamayacak, Meclis’te oda, sekreter verilmeyecek.

Yasama dokunulmazlığına darbe

Bazı ifadelerin de ceza kapsamına alınması öngörülüyor. Örneğin ‘Ermeni Soykırımı’, ‘Kürdistan, ‘Kürt illeri’ gibi ifadeler üç birleşimden men etme ve para cezasıyla cezalandırılacak.

‘Meclis’ten geçici çıkarma’ cezasının kapsamı genişletildi. ‘Türk Milletinin tarihi ve ortak geçmişine yönelik hakaret ve ithamlar ile Anayasanın ilk dört maddesine aykırı beyanlarda bulunmak, Türkiye Cumhuriyetinin Anayasa ve kanunlarda düzenlenen idari yapısı ve yerleşim birimlerine ilişkin Anayasa ve kanunlara aykırı isim ve sıfatlar kullanmak’ da Meclis’ten geçici çıkarma ile cezalandırılacak.

CHP Ankara Milletvekili, TBMM Anayasa Komisyonu Üyesi Hukukçu Murat Emir:

Hemen hemen her bir maddede açmışlar bakmışlar ve muhalefet nerede konuşabilecekse orada kısıtlamaya ve yok etmeye gitmişler. Ve böylelikle de Meclis’i tamamen kendi gündemleriyle yönlendikleri bir kanun yapma fabrikasına dönüştürüyorlar.

Anayasa’nın ilk dört maddesinde tarif edilen Anayasal düzene ‘hakaret ve sövme’ fiili var mesela. Ancak bunlar da son derece belirsiz kavramlar. Yani bizim bir sözümüz AKP çoğunluğuyla hakaret sayılabilecek ve Meclis’ten çıkarma, hatta para cezasına çarptırılabileceğiz. Ancak onların bize hakaretleri hiçbir şekilde bir yaptırıma tabi olmayacak.

Bunun ötesinde ‘Kürdistan,’ ‘federasyon’ gibi kelimeler veya ‘Dersim’ denmesi, zamana, konjonktüre göre ve çoğunluğun iradesine göre yasaklanabilecek.

Bunların hepsine baktığımız zaman, yapılan değişikliğin ifade özgürlüğüne saldırı olduğu görülüyor. Hatta bu öyle bir saldırıdır ki, sokakta bir vatandaşın söyleyebildiği bir şeyi milletvekili Meclis kürsüsünde söyleyemeyecek. Ama aynı vekilin aynı ifadeyi sokakta söylemesinin önünde bir engel yok. Böyle bir garabetle karşı karşıyayız. Bu aslında meclis kürsüsünün sokaktan bile geriye götürüldüğü sonucunu doğurur ki, işte diktatörlük tam da budur.

HDP Anayasa Komisyonu üyesi hukukçu Mithat Sancar:

Bu iç tüzüğün en önemli düzenlemeleri, milletvekillerinin fikir özgürlüğünü doğrudan doğruya tehdit altına alan 14, 15 ve 16. maddelerdir. Meclis oturumundan geçici çıkarma ve para cezaları var. Bu şekilde, özellikle Kürt kültürü ve coğrafyasıyla ilgili tanımlamaların bu hükümler çerçevesinde cezalandırılmasının yolu açıldı. Çoğunluğun oylarıyla, milletvekillerinin Kürt kültürü ve coğrafyasıyla ilgili tanımlamalarından dolayı ceza verilebilecek. Ermeni Soykırımı’yla ilgili ifadelerin de bu çerçevede değerlendirilebilmesi mümkündür.Bu İçtüzüğün diğer amacı muhalefetin Meclis’te gündem yaratma ve etkili olma imkanlarını iyice kısıtlamaktır. Bu amaçla muhalefetin kendi başına belli sorunları gündeme taşıma imkânı iyice budandı. Bu yöntemde konuşma süreleri 5 ve 3 dakikayla sınırlandırıldı. Kısacası muhalefetin gündem yaratma, tartışmalarda etkili olma ve iktidarı denetleme imkânları bu iç tüzükle iyice budandı.