Bahar yağışı alamayan İzmir'de barajlar tehlike sinyalleri veriyor

İzmir'de bu yıl mart, nisan ve mayıs aylarında düşen yağış miktarı, uzun yıllar ortalamasına göre belirgin şekilde azalırken, kentteki barajların doluluk oranlarında da dikkat çekici düşüşler yaşandı.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, İzmir'de bu yıl bahar aylarında görülen yağış miktarı, beklenti ve ortalamanın altında kaldı.

1938-2024 uzun yıllar yağış ortalamasına göre mart ayında metrekareye 75 kilogram, nisan ayında 45,8 kilogram, mayıs ayında ise 31 kilogram yağış kaydedildi.

2024 rakamları ise bahar yağışlarının uzun yılların ortalamasının altında kaldığını gösterdi. Bu dönemde yağış miktarı martta metrekareye 51,9 kilogram, nisanda 25,1 kilogram, mayısta ise 23,4 kilogram oldu.

İzmir'e 2025 yılı mart ayında yalnızca 4,3 kilogram, nisanda 54,8 kilogram, mayısta ise 24,7 kilogram yağış düştü.

Kentte yağışlı gün sayısı bakımından da düşüş gözlendi. Uzun yıllar ortalamasına göre mart ayında 9, nisan ayında 8, mayısta ise 5 gün yağış görülürken, 2025 yılında martta yalnızca 4 gün yağış kaydedildi. Buna karşın nisan ayında 10 gün, mayısta ise 6 gün yağış görüldü.

İzmir Meteoroloji 2. Bölge Müdürlüğü uzmanları, kentte bir haftalık süreçte yağış beklenmediğini bildirdi.

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) verilerine göre, 31 Mayıs itibarıyla kente içme suyu sağlayan barajlardaki doluluk oranları, geçen yılın aynı dönemine göre önemli ölçüde azaldı.

İzmir'in içme suyu ihtiyacının yaklaşık yarısını karşılayan Tahtalı Barajı'nda doluluk oranı henüz yaz başında olmasına rağmen yüzde 14 olarak ölçüldü. Doluluk oranı Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı'nda yüzde 13, Ürkmez Barajı'nda yüzde 25 ve Balçova Barajı'nda yüzde 43'e kadar geriledi.

"Kuraklık 3 yıldır etkisini artırıyor"

İzmir Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şermin Tağıl, iklim değişikliğinin yalnızca sıcaklıkları artırmakla kalmayıp yağış rejimini de bozduğunu, bu durumun barajlardaki doluluk oranlarını ciddi şekilde olumsuz etkilediğini söyledi.

Doğu Akdeniz havzasında sıcaklıkların giderek arttığını, bu durumun buharlaşmayı artırarak yağış rejimini bozduğunu kaydeden Tağıl, yağışların artık mevsiminde gerçekleşmediğine işaret etti.

Türkiye genelinde 2024-2025 su yılının ilk verilerine göre yağışların uzun yıllar ortalamasının yüzde 25, Ege Bölgesi'nde ise yüzde 26 altında gerçekleştiğini belirten Tağıl, şunları kaydetti:

"Yağış şiddetinin artması, yeraltı sularının bu yağışlardan yeterince faydalanamamasına ve yüzeysel akışın artmasına neden oluyor. İzmir'in kuzeyinde yağışlarda yüzde 40'lara varan bir azalma gerçekleşti. Bu durumdan en çok Gediz ve Bakırçay havzaları etkilendi. Kış ve bahar aylarında ortalamanın altında kalan yağışlar, barajlardaki doluluk oranlarını da olumsuz etkiledi. Bu düşüşün en önemli nedenlerinden biri ise süregelen kuraklık. 2023, 2024 ve 2025 yıllarında kuraklık, ülkenin birçok bölgesinde alarm seviyesine ulaştı. İzmir ve çevresinde ise uyarı seviyesinde seyretmeye devam ediyor. Şiddetli seyreden kuraklık, tarım açısından önemli havzalara sahip İzmir'de yeraltı suyu kullanımını artırıyor. Bu durum, hem aşırı su tüketimiyle hem de yağış azlığıyla birleşerek barajlardaki su seviyelerinin daha da düşmesine yol açıyor. Büyük şehirlerde suyun her damlası planlanmaya dahil edilmeli, özellikle İzmir gibi kentlerde yağmur suyu hasadı gibi yöntemler değerlendirilmeli."