Türkiye’de 4+4+4 sistemiyle sürdürülen 12 yıllık zorunlu eğitim, eğitimciler arasında tartışma konusu olmaya devam ediyor. Bazı uzmanlar, bu sistemin öğrencilerin yeteneklerini körelttiğini savunurken, bazıları ise zorunlu eğitimin çocuklar için bir hak olduğunu belirtiyor.Eğitim politikalarını tartışmak amacıyla Enderun Özgün Eğitimciler Derneği, Maarif Platformu ve Medeniyet Enstitüsü tarafından düzenlenen “Türk Eğitim Sistemi ve Zorunlu Eğitimin Yansımaları” çalıştayında önemli tespitler yapıldı. Özellikle lise eğitiminin zorunlu olmaktan çıkarılması gerektiği vurgulandı.
“12 yıllık zorunlu eğitim gözden geçirilmeli. İlkokul süresi uzatılmalı, liseler isteğe bağlı hale getirilmelidir.”
Raporda dikkat çeken başlıklar
Çalıştayın sonuç raporunda, mevcut sistemin eğitimde kaliteyi düşürdüğüne ve öğrencilerin zorunlu eğitim nedeniyle mesleki becerilerden uzaklaştığına dikkat çekildi. İşte öne çıkan maddeler:Zorunlu eğitim bir hak olmalı dayatma değil!
Eğitimin, öğrencilerin yeteneklerine uygun şekilde yönlendirilmesi gerektiği belirtildi.Lise eğitiminin zorunlu olması, eğitim kalitesini düşürüyor ve öğrenci başarısını olumsuz etkiliyor.Diploma sahibi olmak yerine, öğrencilerin beceri kazanmasına yönelik bir sistem oluşturulmalı.“Herkes mezun olmamalı kalite artmalı”
Sınıf geçme yönetmeliği yeniden düzenlenmeli, bitirme sınavları geri gelmeli.Lise ve üniversitelerde, öğrencilerin kolay mezun olduğu anlayış terk edilmeli.Zorunlu lise eğitimi, üniversiteyi zorunlu hale getirerek işsizliği artırıyor.Mesleki eğitime geçiş teşvik edilmeli
Türkiye’de ciddi bir ara eleman eksikliği var.Öğrencilerin meslek liselerine yönlendirilmesi, ekonomik kalkınma açısından kritik önem taşıyor.Meslek liselerinin algısı değiştirilmeli, mühendisliğe geçişin ilk adımı olarak gösterilmeli.Liseler zorunlu olmaktan çıkacak mı?
Çalıştayda, özellikle lise eğitiminin zorunlu olmaktan çıkarılması gerektiği vurgulandı. Mevcut sistemin, öğrencileri kalıplaşmış bir yapıya soktuğu ve bireysel yeteneklerini geliştirme imkânı sunmadığı belirtildi.Önerilen değişiklikler şunlar:Lise eğitimi 4 yıldan 3 yıla indirilmeli.Zorunlu lise eğitimi kaldırılarak, isteğe bağlı hale getirilmeli.Öğrencilerin meslek liselerine yönlendirilmesi için teşvikler artırılmalı.Üniversite kontenjanları i̇htiyaca göre belirlenmeli
Uzmanlara göre, üniversitelerdeki bölümlerin kontenjanları, iş gücü ihtiyacına göre düzenlenmeli.Mevcut sorunlar şunlar:Üniversite mezunları arasında işsizlik artıyor.Bölümler, ülkenin iş gücü ihtiyacına göre açılmalı.Popülist yaklaşımlar yerine, uzun vadeli istihdam planları yapılmalı.Bakan Yusuf Tekin’den dikkat çeken açıklama
Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, geçtiğimiz günlerde katıldığı bir programda zorunlu eğitim tartışmalarına ilişkin çarpıcı ifadeler kullandı:“Zorunlu eğitimin çok uzun olduğunu düşünüyorum. Yakında bu konu tartışmaya açılabilir. Çocukları standart bir eğitim sistemine zorlamak doğru olmayabilir.”Bu açıklama, hükümetin eğitim reformu konusunda yeni adımlar atabileceği yönünde yorumlandı.İlkokul 5 yıla çıkarılmalı, ortaokul ve lise yeniden düzenlenmeli
Çalıştayda, ilkokul süresinin 5 yıla çıkarılması gerektiği de önerildi. Ayrıca, lise eğitiminin zorunlu olmaması gerektiği vurgulandı.Doç. Dr. Yusuf Kızıltaş, şu açıklamayı yaptı:“12 yıllık zorunlu eğitim gözden geçirilmeli. İlkokul süresi uzatılmalı, liseler isteğe bağlı hale getirilmelidir.”
