Aliağa’da Antik Kent Ortasındaki Termik Santral İptal Edildi

Özer Akdemir/Evrensel- İzmir Aliağa’da üç yıldır faaliyette olan İzdemir Termik Santrali’nin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu iptal edildi. Geçtiğimiz haftalarda komşu parselde bulunan ENKA termik santralinin ÇED Raporunun iptalinin ardından İzdemir’in ÇED Raporunun da iptal edilmesi yaşam savunucuları tarafından “zafer” olarak nitelendirildi. Termik santral antik kentlerin ortasında yer alıyor.

Türkiye'nin En Kirli Bölgelerinden Birisi

Aliağa ilçesi yakınlarındaki 350 MW’lık İzdemir Termik Santrali’ne karşı yörede yaşayan vatandaşlar ve çok sayıda kurum uzun zamandır mücadele ediyordu. Türkiye’nin 6. büyük ithal kömüre dayalı termik santrali olan İzdemir, enerji santrali büyüklüğü bakımından İzmir’de 2. sırada. Demirçelik, petrokimya tesisleri, gemi söküm, gübre sanayi gibi birçok ağır ve kirli sanayi kuruluşunun bulunduğu Aliağa-Foça arasındaki bölgede kurulan santrale karşı Menemen Belediyesi, Menemen Esnaf Odaları, Ticaret Odası gibi çok sayıda kurum ve bireysel katılımla dava açıldı.

Termikçilerin Savunması İşe Yaramadı

İzmir 2. İdare Mahkemesi termik santralin ÇED raporu ile ilgili açılan bu davada ÇED raporunun iptaline karar verdi. Mahkeme heyeti oybirliği ile aldığı kararda Bakanlığın ve termik santralin “yeni teknoloji sayesinde deniz suyu kullanımını 10 kat azalttık. Biriken külleri silobuslarla taşıyoruz, çevreye yayılmıyor. Tarımsal üretime zarar vermiyoruz. Zeytinliklere olumsuz etkisi yok” gibi savunmalarını yeterli bulmadı. Mahkeme heyeti ziraat ve çevre konularında görüş bildiren iki bilirkişinin termik santrale yol veren değerlendirmelerine de itibar etmezken özellikle, santralin bulunduğu alandaki antik kentler, sit koruması altındaki bölgeler, tarım ve turizm gibi etmenlerin göz ardı edildiği sonucuna vardı.

Antik Kentlerin Ortasında Termik Santral!

Mahkeme, santral alanının Kyme antik kentinin teritoryası içerisinde olduğu, Foça, Menemen ve Çandarlı gibi arkeolojik sitler açısından son derece önemli bir bölge içinde kaldığı, Myrina, Aigai, Gryneion, Larissa, Panaztepe, Phokaia, Pitane gibi önemli antik kentlerin de tesis alanının yakın çevresinde bulunduğunun altını çizdi. Termik santral kül depolama alanının yaklaşık 2 kilometre batısındaki Kozbeyli köyünün kentsel sit alanı bulunduğunu, buranın 26 tescilli taşınmaz kültür varlığı ve 184 geleneksel konut örneği ile bir müze kent niteliğinde olduğunu belirten mahkeme, ÇED raporunda bu duruma dair bir koruma planının olmadığının da altını çizdi.

Yakınında ‘Dünya Mirası Listesinde’ Eserler Var

Mahkeme heyetinin kararına dayanak yaptığı diğer konular başlıklar halinde şöyle;

* Bölgede taşınmaz kültür varlıklarının yanı sıra Foça Özel Çevre Koruma Bölgesi ve doğal sit alanları, UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunması kapsamında 2013 yılında Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınan “Ceneviz Ticaret Yolunda Akdeniz’den Karadeniz’e Kale ve Surlu Yerleşimleri” temasının önemli aktörleri arasında yer alan Foça ve Çandarlı Kaleleri var.