Borçlu sayısı arttı, icra dosyaları kabardı

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, yurttaşların bankalara, finans kuruluşlarına, TOKİ’ye ve varlık yönetim şirketlerine olan borçlarının toplamda 4 trilyon 645 milyar liraya ulaştığını söyledi. Gürer, borçlanmadaki artış hızına ve ödenemeyen borçların icra takibine alınmasına dikkat çekerek ekonomik krizin toplumsal etkilerine vurgu yaptı.

2-9 Mayıs 2025 tarihleri arasındaki haftada bireysel kredi ve kredi kartı borçları 1,6 milyar lira artış göstererek 4 trilyon 513 milyar liraya yükseldi. Bu borçlara, TOKİ’ye olan 70 milyar liralık taksitli konut borcu da eklendiğinde toplam borç miktarı 4 trilyon 645 milyar liraya ulaştı.

Aynı haftada bireysel kredilerin toplam bakiyesi 11,8 milyar lira artışla 2 trilyon 361 milyar liraya, kredi kartı borçları ise 2 trilyon 152 milyar lira olarak gerçekleşti.

İCRA DOSYALARI KABARIYOR

Fethi Gürer, bankalar ve finans kuruluşları tarafından tahsil edilemeyip icra takibine alınan bireysel kredi ve kredi kartı alacakları 3,2 milyar lira artarak 168 milyar liraya çıktığını belirterek, "Yılbaşından bu yana bu kalemdeki artış 56,2 milyar liraya ulaştı" diye konuştu.

Bankaların zaman zaman bu borçları düşük bedellerle varlık yönetim şirketlerine devrettiğini belirten Gürer, 2024 yılında, varlık yönetim şirketlerinin yurttaşlardan alacaklarının 21 milyar lira artış gösterdiğini belirtti.

230 MİLYAR LİRALIK BATIK KREDİ

Gürer, "Merkez Bankası'nın son Finansal İstikrar Raporu'na göre, varlık yönetim şirketlerinin kontrolünde 62 milyar liralık batık bireysel kredi ve kredi kartı borcu bulunuyor. Faiz ve icra masrafları hariç olarak değerlendirildiğinde, vatandaşların toplam icralık borcu 230 milyar lirayı buluyor" şeklinde konuştu.

Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi verilerine göre, Mart 2024 itibarıyla 42 milyon 159 bin kişinin (her birey yalnızca bir kez sayıldı) bankalara veya finans kuruluşlarına kredi kartı, bireysel kredi ya da kredili mevduat hesabı borcu bulunuyor.

YILIN İLK ÜÇ AYINDA 684 BİN KİŞİ TAKİBE ALINDI

Gürer, 2025 yılının ilk üç ayında 399 bin 628 kişi bireysel kredi borcunu, 487 bin 808 kişi ise kredi kartı borcunu ödeyemediği için icra takibine alındığını belirterek, "Her iki kalemde borcu olanlar tek kişi sayıldığında, icraya düşen toplam kişi sayısı 684 bin 256 oldu. Bu sayı, geçen yılın aynı dönemine göre 218 bin 887 kişi artış gösterdi. Özellikle kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerdeki artış hızla artıyor" dedi.

TAKİPTEKİ TOPLAM KİŞİ SAYISI 4 MİLYONU AŞTI

Bankalar ve finans kuruluşları tarafından daha önce takibe alınan ve halen borcu devam eden kişi sayısının 2 milyon 570 bin 107’ye çıktığını belirten Gürer, "Varlık yönetim şirketlerinin takibindeki kişi sayısı ise 2 milyon 76 bin 649 oldu. Her birey yalnızca bir kez sayıldığında, icra takibindeki toplam vatandaş sayısı 4 milyon 8 bin 799’a ulaştı" İfadelerini kullandı.

Gürer, "İcra dairelerine 1 Ocak – 20 Mayıs günleri arasında UYAP üzerinden gelen yeni dosya sayısı 2024 yılının aynı dönemine göre yüzde 7,4 oranında artarak 3 milyon 883 bin oldu. İcra dairelerine 2024 yılında bu dönemde 3 milyon 610 bin yeni dosya gelmişti. UYAP üzerinden açılan ve icra dairelerinde derdest bulunan toplam dosya sayısı 20 Mayıs itibariyle 23 milyon 499 bine yükseldi" diye konuştu.

"VATANDAŞ HER GEÇEN GÜN DAHA DA ÇIKMAZA SÜRÜKLENİYOR"

CHP’li Gürer, borçlu sayısındaki artışa dikkat çekerek, "Emekli maaşının düşüklüğü, asgari ücretin yetersizliği geniş kesimleri doğrudan etkiliyor, borçlandırıyor. Her kesimin sorunları düne göre ağırlaşıyor. Sanayici yüksek faizden, çiftçi düşük alım fiyatı ile girdi maliyetinin altında ürün satmaktan; esnaf, çiftçi, işçi ve emekli ise alım gücü düşünce iş yapamamaktan dert yanıyor. Geniş kesimler yoksullaşmaya devam ediyor. Mutlu azınlığın yaşamı ise vergiden, faizden etkilenmediği için rahat bir şekilde devam ediyor. Vergi adaleti sağlanmadan, ücretler iyileştirilmeden, hakça bir paylaşım olmadan serbest piyasa ekonomisinin ‘serbest soygun ekonomisine’ dönüşeceği görülüyor" ifadelerini kullandı.