Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşmeleri tamamlanan ve bugün Genel Kurul’da görüşmeleri başlayan 2026 yılı bütçesine muhalefet şerhi koydu. Partiden yapılan açıklamada, "Bu bütçenin AKP iktidarlarının daha önceki bütçelerinden hiçbir farkı yoktur. Nasıl ki, daha önceki bütçeler yoksulluğa, adaletsizliklere, zamlara, yüksek enflasyona, sefalete neden olmuşsa, 2026 Bütçesi’nde de aynı sonuçları doğuracak bir kaynak dağılımı yapılmıştır." denildi.
DEM Parti bugün Genel Kurul’da görüşmeleri başlayan 2026 yılı bütçesine muhalefet şerhi koydu. Partiden yapılan açıklamada, "İktidar 2026 Bütçesi’yle sermayeden yana emeğin aleyhine, yandaşlardan yana doğanın aleyhine bütçe tercihlerinde, yani yanlışta ısrar etmektedir." ifadelerine yer verildi.
DEM Parti'den yapılan açıklamanın bir bölümü şöyle:
"2026 Bütçesi, halklarımızın dertlerine derman olamayacak bir bütçedir. Çünkü bu bütçenin AKP iktidarlarının daha önceki bütçelerinden hiçbir farkı yoktur. Nasıl ki, daha önceki bütçeler yoksulluğa, adaletsizliklere, zamlara, yüksek enflasyona, sefalete neden olmuşsa, 2026 Bütçesi’nde de aynı sonuçları doğuracak bir kaynak dağılımı yapılmıştır. Çünkü AKP-MHP iktidarının bütçe tercihleri değişmemiştir.
AKP 2026 Bütçesi için “İstikrar ve Refah Bütçesi” tanımlamasını kullanmıştır. Ancak 2026 Bütçesi ne emekçilere ne emeklilere ne kadınlara ne işsizlere ne engellilere ne gençlere ne küçük esnafa ne de çiftçilere refah sunabilecek ve refah vadedebilecek bir bütçe değildir. Aksine 2026 Bütçesi yoksullaşmayı ve sefaleti daha da arttıracak tercihlerle örülü bir bütçedir.
İktidarın 2026 Bütçesi için kullandığı “İstikrar Bütçesi” ifadesinin belli noktalarda gerçeklik payı vardır. Zira iktidar 2026 Bütçesi’yle sermayeden yana emeğin aleyhine, yandaşlardan yana doğanın aleyhine bütçe tercihlerinde, yani yanlışta ısrar etmektedir. Devasa savunma ve silahlanma harcamalarına, şirketlere garanti ödemelerine büyük bir kaynak ayırmaktadır. Sermaye lehine kimi vergilerden vazgeçmekte, kaynakları faize aktarmakta ve emekçilere, yurttaşlara vergiler yüklemektedir. Bu konularda istikrarlı davranmaktadır.
2026 Bütçesi iktidarın iddia ettiği gibi refahı artıran bir istikrar bütçesi değildir. Tam tersine, yıllardır tekrarlanan alışılmış kalıpların dışına çıkamadığı için ancak ‘alışıldık’ anlamında bir istikrar sunmaktadır. Kısacası, 2026 Bütçesi de önceki yıllardan farksız, aynı anlayışın tekrarından ibaret bir bütçedir."
DEM Parti "Bunu 2026 Bütçesi’nin makro büyüklüklerinden de görmek mümkündür" diyerek tabloyu paylaştı:
Bütçe Giderleri: 18 trilyon 929 milyar lira (452 milyar dolar)
Bütçe Gelirleri: 16 trilyon 216 milyar lira
Bütçe Açığı: 2 trilyon 713 milyar lira
Bütçe Açığının Bütçe Giderlerine Oranı: Yüzde 14,33
Faiz Giderleri: 2 trilyon 742 milyar lira
Faiz Giderlerinin Bütçe Giderlerine Oranı: Yüzde 14,48
Savunma Harcamaları: 2 trilyon 155 milyar lira (iç güvenlik harcamaları 953 milyar lira) – 51 milyar 500 milyon dolar
Savunma Harcamalarının Bütçe Giderlerine Oranı: Yüzde 11,4
Vergi Harcamaları: 3 trilyon 597 milyar lira
Vergi Harcamalarının Bütçe Giderlerine Oranı: Yüzde 19
Vergi Harcamalarının Bütçe Gelirlerine Oranı: Yüzde 22
2026 Yılı Bütçe Ödeneklerinin Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Dağılımı:
- Personel Giderleri 5 trilyon 507 milyar lira,
- Mal ve Hizmet Alım Giderleri 1 trilyon 250 milyar lira,
- Cari Transferler 6 trilyon 821 milyar lira,
- Sermaye Giderleri 1 trilyon 312 milyar lira,
- Sermaye Transferleri 525 milyar lira,
- Borç Verme Giderleri 397 milyar lira,
- Yedek Ödenekler 375 milyar lira,
- Faiz Giderleri 2 trilyon 742 milyar lira.
Bütçe Gelirlerinin Alt Kalemleri:
- Gelir Vergisi 3 trilyon 517 milyar lira
- Kurumlar Vergisi 1 trilyon 613 milyar lira
- Özel Tüketim Vergisi 2 trilyon 532 milyar lira
- Katma Değer Vergisi 3 trilyon 993 milyar lira
- Diğer Vergi Gelirleri 2 trilyon 128 milyar lira
- Vergi Dışı Gelirler 2 trilyon 433 milyar lira
DEM Parti'den "Ekmek ve Barış Bütçesi" önerisi
"Ekmek ve Barış İçin Bütçe"nin hayata geçirilmesi gerektiği belirtilen açıklamada, öneriler de sıralandı:
- Geliri olmayan/belli bir gelirin altındaki hanelere insan onuruna yaraşır bir yaşam için temel gelir sağlanır.
- İhtiyaç sınırına kadar elektriği, suyu ve doğalgazı, kömürü ve interneti parasız olarak sağlanır.
Temel gıda ürünlerindeki KDV sıfırlanır.
- Şehir içi toplu taşıma parasız hale getirilir.
- Yoksul ailelerin okul giderleri kamu tarafından karşılanır.
- Yoksul ailelere kira desteği sağlanır, belli gelirin altında olan ailelerin kiraları merkezi veya yerel yönetim bütçelerinden karşılanır.
- En yoksullardan başlayarak kadınlara ve engellilere öncelik verilir. Her haneden en az bir kişiye aylık asgari ücretin üçte ikisi tutarında her ay düzenli ödenecek şekilde ‘temel gelir güvencesi’ desteği verilir.
- Yerellerce yürütülecek olan kamu finansmanlı istihdam programları artırılır, işsizlik azaltılır.
- Sağlık hizmetleri tüm yurttaşlarımız için kamusal, nitelikli, erişilebilir, anadilinde ve parasız sağlanır.
- Sağlık sektöründe özelleştirme ve piyasalaştırmaya son verilir, şehir hastaneleri kamulaştırılır.
- Bütçe kaynaklarıyla eğitim nitelikli hale getirilir ve parasız olur.
- Kamucu ulaştırma ve sosyal konut projeleri hayata geçirilir.
- Faiz giderleri minimize edilir.
- Büyük sermayeye uygulanan vergi muafiyeti, istisnası, indirimi ve aflarına son verilir.
- Kâr, faiz ve servet gelirlerine tanınan ayrıcalıklar kaldırılır.
- Vergilendirmedeki adaletsizlik ortadan kaldırılır.
- Rantlar ve büyük servetler vergilendirilir.
- Yurtdışı vergi cennetlerine kaçırılan kaynaklar vergilendirilir.
- Servete ve gelire göre artan oranlı bir vergi sistemi oluşturulur.
- İmar artışlarıyla yaratılan rantlara artan oranlı “rant vergisi” getirilir.
- Karbon salınımını kontrol altında tutmak amacıyla “karbon vergisi” getirilir.
- Halka ait kaynakların, israf ve şatafat için harcanmasına son verilir.
- Örtülü ödenek kaldırılır.
- Kamu hizmetinde olanların birden fazla maaş alması engellenir.
- Barışçı politikalarla savunmaya, silahlanmaya ve güvenlik harcamalarına akan kaynaklar düşürülür.
- Rejimin paralel hazinesi durumunda olan Türkiye Varlık Fonu kapatılır.
- Yıllardır yandaş şirketlere verilmekte olan kamu ihaleleri iptal edilir ve ödemeler durdurulur.
- Kamu Özel İşbirliği Projeleri’ne giden garanti ödemelerine son verilir.
- Kamu Özel İşbirliği Projeleri ile yapılan köprü, otoyol ve şehir hastaneleri kamulaştırılır.
- Bütçe dışı fonlar bütçeye dahil edilir.
- Saray’ın keyfi harcamalarının kaynağı olan fonlar bütçeye dahil edilir.
- Ödenek üstü harcamalara son verilir.
Yorumlar
Kalan Karakter: