“Zehirlenmelerde yapılacak uygulama sıcak su muamelesi”
Aslan balığı son yıllarda Akdeniz’de hızla yayılmakta ve zehirlenmelere sebep olduğunu vurgulayan Köşker, “Aslan balıklarının 13 tanesi sırt yüzgeçlerinde olmak üzere toplam 18 adet dikeni zehir içeriyor. Aslan balığı zehri protein yapıda olduğu için zehirlenme durumunda ilk yapılacak uygulama sıcak su muamelesi olmalıdır. Aslan balıklarının ABD kıyılarındaki istila hikâyesi, ülkemiz ve tüm Akdeniz için de korkutucu bir olasılığı ortaya koymaktadır. Güzel ve ihtişamlı görünüşleri nedeniyle dünya genelinde akvaryumlarda tercih edilen balıklardır” dedi.
“Etinin tüketiminde herhangi bir sorun yok”
Köşker, ABD’ye uzun yıllardır ithal edilen bu balıklardan bazılarının, balıklara bakamayan insanlar tarafından 1980’li yıllarda Florida kıyılarından denize bırakıldığı düşünüldüğünü belirterek, “Aslan balıkları 15-20 yıl içerisinde güneydoğu ABD, Meksika Körfezi ve Karayipler’in tamamını istila etmiş durumdadır. Aslan balıklarının zehri yüzgeçlerinde olduğu için, etinin tüketiminde herhangi bir sorun yoktur. Nitekim Antalya ve Muğla’da menülerine aslan balığı yemeklerini ekleyen çok sayıda restoran bulunmaktadır. Ve her geçen gün bu restoranların sayıları da artmaktadır” diye konuştu.
“Balon balığının eti yenmez”
Balon balıklarının çoğu Tetrodotoksin (TTX) adı verilen ve dünyanın en güçlü denizel zehirlerinden olan bir toksin içerdiğini dile getiren Köşker, şunları söyledi:
“Tetrodotoksin (TTX), protein yapıda olmayan, organik, renksiz, kokusuz ve ısı değişiklikleri ile yapısı bozulmayan termostabil bir toksindir. Bu özelliklerinden dolayı TTX içeren bir balon balığını pişirseniz dahi toksin inaktive olmaz ve öldürücü etkisini devam ettirir. Bu zehir vücuda alındığı takdirde özellikle kol, bacak ve göğüs bölgesi kaslarında felç meydana getirir. Dünya genelinde uzun yıllardır bilinen ve karşılaşılan TTX zehirlenmeleri, Japonya, Çin, Malezya, Singapur, Bangladeş, Vietnam, Tayland, Avustralya, Yeni Zelanda, Meksika, Brezilya, Güney Afrika, Mısır gibi ülkelerde yaygın olarak görülebilmektedir. Balon balıklarının Akdeniz’e girişleriyle birlikte İsrail ve Türkiye’de de zehirlenmeler yaşanmaya başladı. Balon balığının zehrine günümüzde bilinen bir panzehir yok.”
“Bu balıklarla ilgili bilgi kirliliği var”
Köşker, Türkiye’de medyaya yansıyan haberler vasıtasıyla bilinen dört balon balığı zehirlenmesi olduğunu aktararak, “Antalya, Hatay ve Van’da yaşanan zehirlenme vakaları sonucunda maalesef üç vatandaşımız hayatını kaybetmiştir. Bu durum toplumdaki farkındalık düzeyinin eksikliğinden kaynaklansa da maalesef balon balıkları hakkında bir bilgi kirliliği de söz konusudur. Bazı balon balığı türlerinin Japonya’da tüketiliyor oluşu hatta Japonya’nın bu balıklardan hazırlanan yemeklerin satıldığı ‘Fugu Restoranlarını’ turistik bir imge olarak sunuyor oluşu ülkemizde de yanlış algılar yaratmıştır. Oysaki balon balıklarını geleneksel olarak tüketseler de Japonya’da balon balığı satışı ve tüketimine 1960’lı yıllardan bu yana sadece lisanslı Fugu restoranlarında izin veriliyor. Ayrıca Japonya Sağlık ve Refah Bakanlığı’nın satışına ve tüketimine izin verdiği yirmi bir farklı balon balığı türünden hiç birisi bizim kıyılarımızda yaygın bulunan balon balıklarından değildir” ifadelerini kullandı.
“STK’ler ve üniversiteler aslan balığı avlama yarışmaları yapıyor”
Balon balığının avlanması ile ilgili birtakım teşvikler olduğunu dile getiren Köşker, “Ama aslan balığı ile ilgili henüz teşvik yok. Sadece STK’ler ve üniversiteler aslan balığı avlama yarışmaları yapıyorlar. Ama aslan balığı artık tezgâhlarda satılan bir türdür. Şu anda İzmir’de yok ama Antalya ve Mersin’de satışı yapılıyor. Bu balığın ortalama ne sıklıkla olduğu ile ilgili bir bilgi yok; ama özellikle kayalıklarda görüldüğüne dair raporlar var” açıklamasını yaptı.
Köşker, ne yapılması noktasında da görüşlerini bildirerek, “Öncelikle zehirli balıkların bir Halk Sağlığı sorunu olduğu bilinci ile hareket etmek gerekmektedir. Toplumdaki bilgi kirliliğini giderebilmek için yoğun bir farkındalık kampanyası başlatılmalıdır. Balon balıklarının gıda dışı kullanım olanaklarına yönelik araştırmalar arttırılmalıdır. Tekrar yaşanması muhtemel ölümlü zehirlenmelere karşı yerinde ve doğru bir müdahalenin yapılabilmesi için, özellikle sahil bölgelerimizde görev yapan sağlık personelinin balon balığı ve aslan balığı zehrine yönelik bilgi düzeyleri arttırılmalıdır” dedi.
Yorumlar
Kalan Karakter: