Endüstriyel atıklardan yapı malzemesi geliştirdiler

İzmir’de 7. sınıfa giden 13 yaşındaki Yusuf Selim Topuz ve Tunahan Usalan, Fen Bilimleri Öğretmeni Nilüfer Kara danışmanlığında bir proje hazırladı. Projeleriyle 13. TÜBİTAK Ortaokullar arası Araştırma Projeleri Yarışması Ege Bölge Sergisi Kimya Alanında üçüncülük elde eden ikili, ayrıca Manisa İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Fen Lisesinin ortaklaşa düzenlediği Araştırma Projeleri Yarışmasında 73 proje arasında birinci oldu. Endüstriyel atıkları kullanarak yapı malzemeleri elde eden başarılı öğrenciler; uçucu külden ısı yalıtımı yüksek çimento elde etti, atık kağıt hamurunun lifli yapısı sayesinde yapıya dayanıklılık özelliği verdi. Taşsuyu malzemesi ile de yapıya yanmazlık ve antimikrobiyal özellik kazandıran başarılı öğrenciler, projelerinin ekonomik ve çevreci olduğunu belirtti. 



Isı yalıtımı yüksek, dayanıklı, yanmaz ve antimikrobiyal 

Proje hakkında bilgi veren Yusuf Selim Topuz, “Ülkemizde inşaat sektöründe kullanılan doğal hammadde kaynaklarının azaldığını fark ettik. Bu azalmadan yola çıkarak alternatif olarak önerebileceğimiz malzemeler araştırdık. Araştırmamızı yaparken, bu malzemelerin bizim için ısı yalıtımı yapabilecek ve dayanıklılık sağlayabilecek malzemeler olması gerekiyordu. Araştırmamız sonucunda endüstriyel katı atık olarak bilinen uçucu kül ve atık kağıt hamurunu keşfettik. Isı iletkenlik testimizi İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Jeotermal Enerji Araştırma ve Uygulama Merkezinde yaptık. Normal bir alçıpan sıvanın ısı iletkenlik değeri 0,5 olarak ölçülmüş. Bizim numunelerimizin ortalama değeri 0,3 olarak hesaplandı. Yani bizim numunelerimiz normal bir alçıpan sıvaya göre daha iyi bir yalıtım sağlıyor. Atık kağıt hamuru da bakteri bakımından zengin bir malzeme. Bu malzemeyi kağıt fabrikasından temin ettik. Bu, kağıt geri dönüşüm esnasında oluşan bir atıktı. Lifli yapısı sayesinde malzemeye dayanıklılık özelliği kazandırdı. Ayrıca bizim projemizde kullandığımız taş suyu diye bir malzeme var. Bu malzeme hem yanmazlık hem de antimikrobiyal bir özellik kazandırıyor. Örneğin elimizdeki kağıdı taş suyuna batırıp çakmak çaktığımızda alev almıyor, sadece kimyasal tepkime nedeniyle kararıyor. Ülkemizde çokça var olan atıklarımızı kullanarak hem ısı yalıtımını daha iyi yapan numuneler ürettik, hem taş suyu sayesinde yanmazlık özelliği kazandırdık, hem de zaman ve enerjiden tasarruf ettik. Ayrıca maliyette ekonomiklik sağladık” dedi. 



Kompozit sıva 

Fen Bilimleri Öğretmeni Nilüfer Kara, projenin elde ettiği başarıdan gurur duyduklarını belirterek şunları söyledi: 

“Termik santrallerimizde ve geri dönüşüm fabrikalarında çokça üretilen ve çöpe giden endüstriyel atıkları değerlendirerek ülkemizin doğal hammadde kaynaklarını korumaya çalıştık. Endüstriyel katı atıkları, yapı malzemelerine katarak değerlendirdik. Çimentoya alternatif olarak uçucu kül kullandık. Yaptığımız testler sonucunda bunun çimentoya alternatif olabileceğini fark ettik. Uçucu külün yanı sıra taş suyu malzemesini kullandık. Bu, yapı malzemelerine hem yanmazlık hem de antimikrobiyal özellik kazandırıyor. Atık kağıt hamurunu kuruttuktan sonra lifli yapısı ile kompozit sıvamıza dayanıklılık sağladık. Biz burada kompozit sıva tasarladık. Doğal hammadde kaynaklarımızı koruyarak endüstriyel katı atıkları yapı malzemesi olarak değerlendirdik ve dayanıklı, yanmaz, antimikrobiyal ve maliyeti uygun bir kompozit sıva ürettik.”