Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesi, CHP'nin 8 Ekim 2023'teki İstanbul İl Kongresi'nin iptal davasını esastan reddetti.
CHP’nin 8 Ekim 2023’te yapılan Olağan İstanbul İl Kongresi’nin iptali istemiyle İstanbul’da açılan bir dava Ankara’ya gönderilmişti. Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesi, davayı duruşmalı gördü. Duruşmaya, taraf avukatları katıldı.
Mahkeme, CHP’nin 8 Ekim 2023’te yapılan İstanbul İl Olağan Kongresi’nin iptal istemini reddetti.
Bu davayla birleşen Ankara 34. Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki, CHP’nin 4-5 Kasım 2023 tarihli 38. Olağan Kurultayı’nın iptali istemi de ''aynı davanın daha önce açılmış ve halen görülmekte olması'' nedeniyle ''dava şartı yokluğundan'' reddedildi.
Eski Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV) Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, mahkemenin kararına ilişkin sosyal medya hesabından değerlendirmelerde bulundu.
Eminağaoğlu, açıklamasında, "İstanbul 45'inci Asliye Hukuk Mahkemesi’nin tedbiren görevlendirme kararı her ne kadar kaldırılmadığı sürece geçerli ise de, ortaya çıkan bu gelişme karşısında, sunulacak bu yeni karar üzerine İstanbul 45'inci Asliye Hukuk Mahkemesinin, duruşma gününü veya itiraz için belirlediği günü beklemeden, verdiği tedbir kararını derhal ve ivedilikle kaldırması gerekiyor" değerlendirmesinde bulundu.
"43. İtirazı reddederse, konu hakkında istinaf yolu açık ve istinafta bu tedbir mutlaka kalkacaktır" diyen Eminağaoğlu, "Ancak ortada istinaf sürecine kadar uzanacak bir durum bulunmuyor. 44. İstanbul, 45'inci Asliye Hukuk Mahkemesinin dosyayı ivedilikle ele alıp tedbiri kaldırmasından başka bir 'hukuki' seçeneği bulunmuyor" ifadelerini kullandı.
Ömer Faruk Eminağaoğlu'nun açıklamaları şöyle:
"1. Ankara 3 üncü Asliye Hukuk Mahkemesi, kararı CHP aleyhindeki davalara umut bağlayanlarda hüsrana yol açtı.
2. Karar iki bölümden oluşuyor.
3. Ankara 34 üncü Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki dava Ankara 3 üncü Asliye Hukuk Mahkemesi’nde birleştirilmiş ve her iki dava hakkında Ankara 3 üncü Asliye Hukuk Mahkemesi 11.9.2025 tarihinde kararını verdi.
4. Karara bakarsak;
5. Ankara 3 üncü Asliye Hukuk Mahkemesinde, İstanbul İl kongresi ile ilgili olarak açılan dava hakkında, hüküm fıkrasına bakarsak;
6. 1/A: (ASIL DAVA YÖNÜNDEN, İSTANBUL İL KONGRESİNİN İPTALİNE İLİŞKİN TALEBİN REDDİNE) 2023 yılındaki İstanbul il kongresinin iptali için CHP genel merkezi aleyhine açılan dava (esastan) reddedilmiş.
7. 1/B: (DAVALI CHP İSTANBUL İL BAŞKANLIĞI ALEYHİNE AÇILAN DAVANIN PASİF HUSUMET YOKLUĞUNDAN REDDİNE) 2023 yılındaki İstanbul İl kongresinin iptali için, CHP İstanbul İl Başkanlığı aleyhine açılan dava pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle reddedilmiş.
8. Siyasi partiler hakkındaki davalar, parti tüzel kişiliklerine karşı açılabileceğinden, davalar il veya ilçe başkanlıkları ile ilgili olsa bile yine il veya ilçe başkanlıklarına karşı dava açılamayacağından, il veya ilçe başkanlıklarının davada taraf olma, yani pasif husumet ehliyetleri bulunmuyor.
9. Bu nedenle, il başkanlığı aleyhine açılan dava, hukuken doğru olarak, pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle reddedilmiş.
10. Ankara 3 üncü Asliye Hukuk Mahkemesi birleştirme kararı üzerine baktığı Ankara 34 üncü Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan dava konusunda;
11. 2/A: (08.10.2023 TARİHLİ İSTANBUL İL KONGRESİNİN İPTALİ TALEBİNE İLİŞKİN DAVANIN REDDİNE) 2023 yılındaki İstanbul il kongresinin iptali konusunda CHP genel merkezi aleyhine açılan dava (esastan) reddedilmiş.
12. 2/B: (04-05 KASIM 2023 TARİHLİ 38 NCİ CHP KURULTAYININ İPTALİ TALEBİNE İLİŞKİN "AYNI DAVANIN, DAHA ÖNCEDEN AÇILMIŞ VE HALEN GÖRÜLMEKTE OLMAMASI" DAVA ŞARTI YOKLUĞU NEDENİYLE HMK'NIN 114/1-ı, 115/2 MADDESİ GEREĞİNCE USULDEN REDDİNE) 2023 yılındaki 38 inci kurultayın iptali konusunda CHP genel merkezine karşı açılan davada ise, bu konuda daha önce açılmış ve devam eden bir dava bulunduğundan, bu konunun o davada görülüp çözümlenmesi gerektiği için, bu dava hukuken doğru olarak usulden reddedilmiş.
13. Burada belirtilen daha önceden açılan dava ise, kamuoyunda butlan davası diye bilinen 15 Eylülde duruşması yapılacak olan Ankara 42 nci Asliye Hukuk Mahkemesindeki dava.
14. Bu karar, Ankara 42 nci Asliye Hukuk Mahkemesinde 15 Eylüldeki butlan olarak bilinen dava yönünden neden önemli…
15. Bu karar 15 Eylülde görülecek davaya bakan mahkeme üzerinde oluşan fiili baskı yönünden de önemli.
16. Ankara 42 nci Asliye Hukuk Mahkemesini fiili baskılardan, hukuki yönden rahatlatan bir karar.
17. 15 Eylüldeki davaya bakacak mahkeme, ceza mahkemesindeki görev vb konusundaki sürecin beklenmesine karar vermişti.
18. Butlan olarak dava konusu edilebilecek işlemler, kurultaydaki divanın yönetimindeki işlemler olup, bunun dışında sandığın konduğu seçim kurulu işlemleri, bu denetimin zaten dışında.
19. 298 sayılı Seçim Yasası’nda (oylama, sayım ve dökümler bağlamında) seçimlere hile karıştırma (md 153, 162, 164) ve seçimlerde menfaat temin etme ve vaadi (md 152) diye iki ayrı suç düzenlenmiş.
20. 2820 sayılı Siyasi Partiler Yasasında ise, sadece (oylama, sayım ve dökümler bağlamında) seçimlere hile karıştırma suçu (md 112) söz konusu.
21. Siyasi Partiler Yasasında, (298 sayılı Yasa’nın 152 nci maddesindeki gibi) seçimlerde menfaat temini veya vaadi konusu, suç olarak düzenlenmemiş olup, bu konu olsa olsa en çok parti tüzüğüne göre disiplin suçu ki, o da disiplin suçu niteliğindeki eylemler, ağır hukuka aykırılık niteliğinde sayılmayan, butlana dayanak kabul edilemeyecek nitelikte eylemlerdir.
22. Vaad nedeniyle, maddi veya manevi çıkar karşılığında, seçimde oy kullanmak, kişinin kendi iradesine uygun bir eylem olup, ceza hukuku anlamında hile sayılan bir eylem de değil.
23. 2820 sayılı Yasa’da suç olarak düzenlenmeyen bir konuda, zorlama ile Ankara 26 ncı Asliye Ceza Mahkemesinde ve İstanbul’da ceza davaları açılmış olup, mahkemenin bu ceza davasını/davalarını esasa etkili görmemesi, aksi halde esasa etkili görüyor ise, ceza davalarının sonucunu beklemesi gerekiyor.
24. Öte yandan, asliye hukuk mahkemesi, seçim sürecinde kurultay divanın yönettiği dönemdeki işlemleri denetlemekle görevli ki, bu işlemlerinde seçim sonucuna etkili nitelikte olması gerekiyor.
25. Sandık konulduğu seçim yargısı ile ilgili bölüm de zaten mahkemenin görev alanının dışında kaldığını da özellikle belirtmek gerekiyor.
26. (Bu arada AYM, 10.9.2025 tarihinde, ceza mahkemesinin seçimlere hile karıştırma suçu ile ilgili konuda, kendisine yapmış olduğu başvuruyu da reddetti.
27. Bu red kararının 15.9.2025 tarihinden önce verilmesi önemli ve anlamlı ise de, öte yandan Ankara 26 ncı Asliye Ceza Mahkemesinin rüşvet iddialarını gündeme taşıdığı ve davaya kendisinin bakamayacağı yolundaki tezleri de dayanaksız kalmış oldu)
28. İstanbul’daki tedbir konusu ne olacak…
29. Bu kararlara bakarsak, İstanbul 45 inci Asliye Hukuk Mahkemesindeki dava bu davalardan ayrı ve bağımsız bir dava.
30. Dolayısıyla bu kararlar sonrasında, İstanbul 45 inci Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilen tedbiren görevlendirme kararı kendiliğinden ortadan kalkmıyor.
31. Verilen bu kararlar, İstanbul 45 inci Asliye Hukuk Mahkemesine sunulduğunda, anılan mahkemenin duruşma gününü beklemeden, itiraza ek olarak sunulan dilekçeyi gözetip, tedbirleri kaldırması gerekiyor.
32. İstanbul 45 inci Asliye Hukuk Mahkemesindeki davada, üç davalı var. Neden üç davalıya karşı açılmış dersiniz? (Aynı durum tedbirin reddedildiği İstanbul 4 üncü Asliye Hukuk Mahkemesi için de söz konusu).
33. Siyasi partilerle ilgili davalar, partilerin genel merkezinin olduğu yerde açılabilir.
34. Bir davada birden çok davalı var ise, davalılar farklı yargı çevrelerinde ise, bu yargı çevrelerinden birinde dava açılabilir.
35. İstanbul’daki davanın açıldığı üç davalıdan birisi, CHP genel merkezi, birisi CHP İstanbul İl başkanlığı. Diğeri de sırf davayı İstanbul da açabilmek için, İstanbul’da oturan bir CHP’li.
36. Yani davayı İstanbul’da açabilmek için, İstanbul’da oturan bir kişi davalı olarak eklenmiş…
37. Ankara 3 üncü Asliye Hukuk Mahkemesi, yerinde olarak İstanbul İl kongresi hakkında CHP genel merkez aleyhine açılan davayı reddetti.
38. CHP İl başkanlığı aleyhine açılan davayı da yerinde olarak, davada taraf olma ehliyeti yok diyerek pasif husumet ehliyeti yönünden reddetti.
39. Davalı olarak gösterilen üçüncü kişiye karşı, parti kongresinin iptali için dava açılabilir mi…
40. Bu üçüncü kişinin de davada pasif husumet ehliyeti yok, bu kişiye karşı davanın açılmasında bir hukuki yarar yok.
41. İl kongresi ile ilgili dava, Genel merkeze karşı açılabilir.
42. Bu durumda, İstanbul 45 inci Asliye Hukuk Mahkemesi’nin tedbiren görevlendirme kararı her ne kadar kaldırılmadığı sürece geçerli ise de, ortaya çıkan bu gelişme karşısında, sunulacak bu yeni karar üzerine İstanbul 45 inci Asliye Hukuk Mahkemesinin, duruşma gününü veya itiraz için belirlediği günü beklemeden, verdiği tedbir kararını derhal ve ivedilikle kaldırması gerekiyor.
43. İtirazı reddederse, konu hakkında istinaf yolu açık ve istinafta bu tedbir mutlaka kalkacaktır, ancak ortada istinaf sürecine kadar uzanacak bir durum bulunmuyor.
44. İstanbul 45 inci Asliye Hukuk Mahkemesinin dosyayı ivedilikle ele alıp tedbiri kaldırmasından başka bir “HUKUKİ” seçeneği bulunmuyor."
Yorumlar
Kalan Karakter: