Ev, arsa manipülasyonuna karşı harekete geçildi

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün (TKGM) taşınmaz değerlerinin adil bir şekilde belirleneceği ‘Değer Bilgi Merkezi’ uygulamasını 2026’nın ilk çeyreğine kadar İstanbul’da, 2027 yılı ortasına kadar da 81 şehirde devreye alacak.

Türkiye gazetesinin haberine göre uygulamanın İstanbul’da hizmete alınmasıyla kentteki taşınmaz ekonomisi şeffaf ve adil bir şekilde ortaya konmuş olacak. Uygulama kapsamında parsel ve bağımsız bölüm bazlı değer haritaları oluşturulacak ve her taşınmazın piyasa değeri haritalara işlenecek. Bu haritalar, kamulaştırma, vergi, yer seçimi ve yatırım karar süreçlerinde etkin şekilde kullanılacak. Ülke genelindeki tüm kentsel yerleşim alanlarında bu projenin hayata geçirmesiyle dijital ve entegre taşınmaz yönetimi altyapısı kurulmuş olacak. Bu altyapı ile Türkiye genelinde adil, erişilebilir ve nesnel bir taşınmaz değerleme sistemi vatandaşın hizmetine sunulacak. Değer haritaları; kamu kurumlarının yanı sıra yerel yönetimler, yatırımcılar, vatandaşlar ve geliştiriciler için de güncel ve karşılaştırılabilir veri sağlayacak.

FİYAT MANİPÜLASYONU ÖNLENECEK

Uygulamayla konut ve arsa fiyatlarındaki manipülatif rakamların önüne geçilmiş olunacak. TKGM’nin hazırladığı dijital yapı envanteri çalışmaları ‘Üç Boyutlu Şehir Modelleri Projesi’ ve ‘Değer Bilgi Merkezi’ uygulamasıyla yeni bir aşamaya geçecek. Vatandaş, yapacağı bir yatırıma dair her bilgiye bu sistemden ulaşabilecek. Taşınmazın gerçek piyasa değerini; kendi mahallesinde ve sokağındaki diğer taşınmazlarla karşılaştırma yapan, konut arzını ve talebini ilçe ilçe, mahalle mahalle analiz edebilen yapay zekâ destekli dijital bir ortamda görebilecek. Yapacağı yatırımın ne getireceğini, maliyetini, satış fiyatı tahminlerini detaylı bir şekilde bu sistemden öğrenebilecek. Böylelikle piyasadaki fiyat manipülasyonlarının da önüne geçilmesi hedefleniyor.

AFET HAZIRLIĞI İÇİN DE ÖNEMLİ

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum projenin afete hazırlık konusunda da ciddi katkı sunacağını belirterek “Bu çalışma afet riskli iller için de büyük önem taşıyor. Taşınmazlarla ilgili tüm bilgilerin yer alacağı bu sistemdeki veriler kentsel dönüşümden mekânla ilgili planlamaya kadar birçok alana altlık oluşturacak” dedi.

ŞEHİRLERİN DİJİTAL İKİZLERİ OLUŞTURULUYOR

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün ‘Üç Boyutlu Şehir Modelleri Projesi’ kapsamında şehirlerin dijital ikizleri oluşturuluyor. Kentsel alanlarda her binanın fiilî durumunu yansıtan üç boyutlu şehir modelleri sayısallaştırılmış verilerle dijital ortama aktarılıyor. Binaların yaş bilgisinden sınıfına, bağımsız bölüm adedinden adres bilgilerine, kullanım amacından projesindeki bağımsız bölümlerine, metrekaresinden mülkiyet bilgisine kadar tüm verileri dijital ortamda yönetebilecek bir sistem kuruluyor. Farklı zamanlarda farklı kurumlarca çeşitli amaçlarla üretilmiş adres, imar durumu, kamusal kısıtlılık gibi veriler de tapu ve kadastro verilerine entegre edilerek, binaya ilişkin tüm bilgilerin tek noktadan hızlı bir şekilde ulaşılabilir olmasına imkân verilecek. Sistem, kentsel dönüşüm, vergilendirme, afet yönetimi, altyapı ve ulaşım planlaması için temel veri altlığı sağlayacak. Bankacılık, sigorta, risk yönetimi, gayrimenkul değerleme, şehir planlama, inşaat ve mimarlık gibi meslek alanlarına güçlü veri desteği sunacak. Proje çerçevesinde demografik yapıdan mahallenin gelir düzeyine, eğitim seviyesinden sağlık durumuna birçok farklı analizler yapılabilecek.

KADASTRO DOSYALARI YIL SONUNA BİTİYOR

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, ‘Sıfır Kadastro Dosyası Projesi’ kapsamında, 1950’li yıllardan bu yana yargıda kangren hâline gelen kadastro davalarını birer birer çözüme kavuşturduklarını belirterek “2024 yılı sonunda başlattığımız proje kapsamında; 2025’in ilk üç ayında toplam 7 bin 94 karar verildi, bu kararlarda toplam 75 bin 726 taraf ve 20 bin 270 parsel hakkında hüküm tesis edildi. Ülkemiz genelinde 184 kadastro mahkemesinde bulunan toplam 38 bin dosyayı bu yıl sonuna kadar sıfırlamayı hedefliyoruz” dedi.