Gıda Zehirlenmelerine Karşı Basit Önlemler

İzmir Ekonomi Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nazan Turhan, Dünya Sağlık Örgütü’nün zararlı bakteri, virüs, parazit ve kimyasal madde içeren güvenliği sağlanmamış gıdaların ishalden kansere kadar 200’den fazla hastalığa neden olduğunu açıkladığını anımsatarak, “Gıda zehirlenmelerinin her yıl dünyada 420 bin insanın ölümünden sorumlu tutulduğu belirtiliyor. Gıda zehirlenmelerine neden olan mikroorganizmalar, büyüyüp çoğalması için belirli besin öğelerine, sıcaklığa, suya ve bazılarının da oksijene gereksinim duyuyor. Şartlar uygun olduğunda bir mikroorganizmadan 12 saat sonra bir milyar mikroorganizma üreyebilir. Şartlar uygun olmadığında da birkaç saniye içinde ölebilir. Gıda kaynaklı zehirlenmeye neden olan mikroorganizmaların bir hastalığa neden olabilmesi için gıda içinde yeterli miktarda çoğalması yeterlidir” dedi. 

“2 saatten fazla yemeği dışarı bırakmayın!” 

Protein içeriği yüksek et, süt, balı gibi besinlerin çabuk bozulabildiğini ve potansiyel tehlike oluşturduğunu vurgulayan Prof. Dr. Turhan, pişirmenin besinleri korumanın bir yolu olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Turhan, “Pişirme süresince gıdanın iç sıcaklığının 74 santigrat derece ve üzerine ulaşması mikrobiyolojik olarak gıdanın güvenliğini sağlar. Pişirme süresince ulaşılan sıcaklık birçok gıda zehirlenmesine neden olan patojenin yok edilmesinde veya pasif hale getirilmesinde etkindir. Ancak pişirmenin ardından gıdalar uygun olmayan koşullarda saklanırsa pasif halde bulunan mikroorganizmalar tekrar gelişme gösterebilir. Pişmiş gıdalar oda sıcaklığında 2 saatten fazla tutulmamalıdır. Buzdolabına konulmadan önce oda sıcaklığında kendi kendine soğutulmaya bırakılmamalıdır. Kurban Bayramı’nda mutfaklarda çeşit çeşit yemekler yapılacak. Bayramın zehir olmaması için buzdolabına yemekleri zamanında koymanız gerekiyor” diye konuştu. 

‘Yemeği tekrar ve tekrar ısıtmayın’

Sıcak yemeklerin soğuk suya daldırılmış kaplarda sık sık suyu değiştirilerek ve ara sıra karıştırılarak soğutulması gerektiğini belirten Prof. Dr. Turhan, şunları söyledi: 

“Soğuk ortam hiçbir zaman mikroorganizmaları veya gıda zehirlemesine neden olan bakterileri öldürmez. Soğuk ortamdan tekrar uygun sıcaklığa gelen gıdalarda mikroorganizmalar hızla üremeye devam eder. Oda sıcaklığı mikroorganizmaların çoğalması için iyi bir ortamdır. Bir kereden fazla tekrar ısıtma işlemi yapılmamalı. Eğer yemek yeniden ısıtılacaksa yenilecek kadarı ısıtılmalıdır.”