Karadeniz gazında maliyetler sır oldu!

Birgün'de yer alan habere göre Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Manisa Milletvekili ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alpaslan Bayraktar’ın yanıtlaması istemiyle verdiği Sakarya Gaz Sahası'na ilişkin soru önergesine gelen yanıtı değerlendirdi.

Karadeniz gazındaki maliyetlerin sır gibi saklandığını söyleyen Bakırlıoğlu "Sayın Bakan’ın yanıtlaması istemiyle verdiğimiz soru soru önergesindeki maliyetlerle ilgili olan hiçbir sorumuza yanıt verilmemiştir. Erdoğan’ın seçim vaadi olup, seçimden sonra buhar olan Karadeniz Gazı’nın keşif, sondaj ve kullandırım aşamasındaki tüm maliyetler adeta sır gibi saklanıyor. Karadeniz Gazı’nın kendisi buhar, maliyetleri sır oldu" şeklinde konuştu.

DOĞALGAZ HATTINDA ARIZA İDDİALARI

Bakan Bayraktar’ın önergesine verdiği yanıtların sorduğu sorulara oldukça uzak olduğunu ve Sakarya Gaz Sahası’ndaki boru hattında sürekli arızalar meydana geldiği iddialarının sektör temsilcileri tarafından dile getirilmeye başlandığını vurgulayan Bakırlıoğlu, bu konuya ilişkin de Meclis'e yeni bir önerge sundu.

CHP Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu

Bakıroğlu şöyle konuştu:

"Bakan’ın gönderdiği yanıtta dişe dokunur tek bilgi; Faz 2 projesi kapsamında üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere yüzer üretim tesisi tedarik edilmesidir. Şimdi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’na ilk önergede yanıtlanmayan maliyet sorularını, önerge yanıtında tedarik edildiği ifade edilen yüzer tesisin maliyetini ve sektör temsilcilerinin son günlerde sıklıkla dile getirdiği; doğalgaz hattında sürekli arızalar meydana geldiği, bu nedenle mevcut sözleşmelerinin iptal edileceği ve yeni hat döşeneceği iddialarını da yeni bir önerge ile soruyorum. Sayın Bakan’a buradan maliyetleri açıklaması konusunda da çağrıda bulunuyorum. Köprüler, şehir hastaneleri otoyollarının anlaşmaları ticari sır; kendi çıkardığımız doğalgaz da mı sır olacak?"

Bakırloğlu, yeni önergesinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan’ı Alpaslan Bayraktar’ın yanıtlaması istemiyle şu soruları sordu:

1- Sakarya Gaz Sahası Projesi Geliştirme Faz-2 projesi kapsamında üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere tedarik edilen yüzer üretim tesisinin maliyeti ne olmuştur?

2- Sakarya Gaz Sahası’ndaki boru hattında sürekli arızalar meydana geldiği ve bu nedenlerle mevcut sözleşmelerinin iptal edileceği ve yeni bir hat yapımı gerçekleşeceği iddiaları doğru mudur?

3- Sakarya Gaz Sahası’nda iptal edilen sözleşmeler var mıdır? Varsa hangi sözleşmeler, ne gerekçe ile iptal edilmiştir?

4- 7/13981 esas numaralı önerge yanıtınızda neden maliyetlerle ilgili hiçbir soruya yanıt verilmemiştir?

5- Sakarya Gaz Sahası’nda bulunan Oruç Reis ve Barbaros Hayreddin sismik araştırma gemilerinin; Fatih ve Yavuz sondaj gemilerinin, daha çok kuyu tamamlama faaliyetlerinde kullanıldığı anlaşılan Kanuni sondaj gemisinin ve bunlara eşlik eden Platform Destek gemilerinin gaz rezervi arama, bulma ve bulunan rezervleri çıkarma maliyetleri nedir?

6- Söz konusu sondaj gemileri, ihaleyle mi alınmıştır? Satın alma, bakım onarım, “start-up” maliyetleri için ne kadar para ödenmiştir?

7- "Yerli ve milli" olarak üretileceği söylenen gazın üretimi işinin “anahtar teslimi” verildiği Schlumberger-Subsea Seven ve Wood konsorsiyumuna ödenen bedel nedir?

8- Deniz dibine döşenen boru hattı için İtalyan Saipem’e ne kadar para ödenmiştir?

9- Doğalgazla birlikte hatta giren kumun borularda ve vanalarda tahribat yarattığı iddiaları doğru mudur? Doğruysa, bu neden öngörülememiştir?

10- Şimdi de bir başka yabancı şirket aracılığıyla üretim platformu satın alma hazırlıkları yapıldığı iddiası doğru mudur?

11- Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından seçim öncesi müjde olarak açıklanan ve Nisan 2023’te doğalgaz üretimi gerçekleştirileceği söylenen Karadeniz’de, neden ilk üretim ancak Eylül 2023’te yapılabilmiştir? Bu gecikmenin sebebi nedir?

12- Sakarya gaz sahasında bugüne kadar yapılan işlerin toplam maliyeti nedir? İkinci faza geçilmesi durumunda toplam maliyet ne olacaktır?

13- Bugüne kadar üretilen doğalgazın metreküp maliyeti nedir?

14- 2026 yılında ikinci fazda günde 40 milyon metreküp üretim hedeflenmekteydi. Bugün ilk faz için belirlenen hedef olan 10 milyon metreküp üretiminin çok gerisindeyiz. Bu durumda günde 40 milyon metreküp hedefine ne zaman ulaşılacaktır? İddia edilen rezervin optimum koşullarda üretilebilmesi için kaç kuyu açılması gerekmektedir? Bugüne kadar Sakarya Gaz Sahası’nda açılan kuyuların ortalama maliyetleri ne kadardır?

15- Fatih, Yavuz, Kanuni ve Abdulhamid Han sondaj gemilerinin keşif çalışmalarına başladığı tarihten bugüne kadar buldukları doğalgaz rezervi miktarı (yerinde doğalgaz rezervi ve üretilebilir doğalgaz rezervi) ve faaliyetlerinin toplam maliyeti nedir?

16- Asli görevi, petrol ve doğalgaz arama, sondaj ve üretimi olan TPAO’nun yönetim kurulunda tek bir yerbilimcinin (petrol mühendisi, jeolog, jeofizikçi, vb.) bile yer almamasını nasıl açıklarsınız?

17- Filyos Doğalgaz İşleme Tesisi’nin TPAO’ya maliyeti nedir?

DOĞALGAZ ÜRETİMİ GÜNLÜK 3,6 MİLYON METREKÜP

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre Türkiye’de 2024 Mart ayı itibariyle Sakarya Gaz Sahasında toplam doğalgaz üretimi günlük 3,6 milyon metreküp.

Karadeniz’de ilk derin deniz sondajına 2017 tarihinde başlandı. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 30 Kasım 2021 tarihinde Sakarya Gaz Sahası için "İlk fazda 10 kuyudan günlük 10 milyon metreküp üretim yapmayı planlıyoruz, ikinci fazın tamamlanmasıyla bu rakam 40 milyona çıkacak" açıklamasında bulunmuş, dönemin Enerji Bakanı Fatih Dönmez ise Sakarya’daki bu doğalgaz üretiminin başlangıç tarihini 2023 yılı olarak belirtmişti.