Meclis’te de ‘güç’ kırıldı

Milletvekili sayısı salt çoğunluğun altına düşen AKP’nin, TBMM Başkanlık Divanı, grup başkanvekillikleri, komisyon üyelikleri, RTÜK ve Kişisel Verileri Koruma Kurulu’ndaki üye sayısı azalacak. İki TBMM başkan vekilliğinden birini kaybedecek olan AKP’nin grup başkanvekilliği sayısı 4’e düşecek, komisyonlardaki çoğunluğunu da yitirecek. 24 Haziran seçimleri sonucu oluşan tabloyla AKP , yalnızca TBMM Genel Kurulu’ndaki değil Meclis’teki tüm komisyon ve kurullardaki çoğunluğunu da kaybedecek ve alınacak her türlü kararda MHP’nin desteğine ihtiyacı olacak. Milletvekillerinin yemin töreninin ardından ilk olarak TBMM Başkanı’nın seçimi yapılacak ve partiler Başkanlık Divanı’nda görev yapacak TBMM Başkanvekili, katip üye ve idare amirlikleri için seçim yapacak. TBMM İçtüzüğü’ne göre, Başkanlık Divanı, bir başkan, 4 başkanvekili, 7 katip üye ve 3 idare amirinden oluşuyor. TBMM Genel Kurulu, gerektiğinde Danışma Kurulu’nun önerisi üzerine katip üyelerin veya idare amirlerinin sayısını artırabiliyor. TBMM Başkanı, siyasi parti gruplarının parti grupları toplam sayısı içindeki yüzde oranlarını ve bu oranlara göre her siyasi parti grubuna düşen üye sayısını hesaplayarak partilere bildiriyor. Partiler de bu sayılara göre kendi içlerinde seçimlerini yaparak divan üyelerini belirliyor. TBMM başkan vekilliklerinin 2’si üye tamsayısının salt çoğunluğuna sahip parti grubuna veriliyor. Kalan 2 üyelik ise parti gruplarının milletvekili sayısına göre paylaştırılıyor. AKP’nin milletvekili sayısı Meclis’te salt çoğunluğu (301) geçmediği için geçen yasama döneminde 2 olan TBMM Başkan Vekilliği sayısı 1’e düşecek. Sırasıyla CHP, HDP ve MHP’li birer TBMM Başkan Vekili olacak.

Grupta düşüş

AKP’nin 5 olan grup başkanvekilliği sayısı 4’e düşecek. Ancak TBMM Başkanlık Divanı’nın partilerin grup başkanvekillikleri sayısını artırma yönünde karar alabileceği belirtiliyor. Divan, geçen yasama yılında 300’ün üzerinde milletvekili olan partilerin 5 grup başkanvekili, 100-200 arasında olan partilerin 3, 100’ün altında olan partilerin 2 grup başkanvekili olabileceği yönünde karar almıştı. AKP yöneticileri, divanda bu sayıların değiştirilebileceği, partinin grup başkanvekili sayısının yeniden 5’e çıkarılması yönünde karar alabileceğini belirtti. TBMM’deki ihtisas komisyonları ile araştırma ve soruşturma komisyonlarının üye sayısı da partilerin milletvekili sayısına göre belirleniyor. Daha önce komisyonlarda çoğunluğu olan AKP , yeni dönemde MHP’nin desteği ile ancak çoğunluğa erişebilecek. Anayasada daha önce “Bütçe tasarıları ve rapor, 40 üyeden kurulu Bütçe Komisyonu’nda incelenir. Bu komisyonun kuruluşunda, iktidar grubuna veya gruplarına en az 25 üye verilmek şartıya siyasi parti gruplarının ve bağımsızların oranlarına göre temsili göz önünde tutulur” hükmü yer alıyordu. Ancak bu hüküm, son yapılan anayasa değişikliğiyle kaldırıldı. Plan ve Bütçe Komisyonu’nda da diğer komisyonlarda olduğu gibi partiler arasında bir dağılım olacak.

RTÜK’te değişiklik

RTÜK’ün üyeleri ile Kişisel Verileri Korumu Kurulu’nun 5 üyesi, siyasi parti gruplarının milletvekili sayısına göre belirlenen kontenjana göre seçiliyor. AKP’nin vekil sayısı düşünce, RTÜK ve Kişisel Verileri Koruma Kurulu’ndaki birer üyesinin de düşmesi bekleniyor. Ancak her iki kurulda da daha önceden seçilen üyelerin görev süresi dolmadan bir işlem yapılamadığı için iki kuruldaki üye değişikliğinin 2020 yılından önce olmayacağı belirtiliyor.