Otomotiv sektörü önünü göremiyor

Türkiye otomobil ve hafif ticari araç pazarı, 2018’nin ilk dokuz ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 26.12 daraldı. Eylülde daralma yüzde 67.73’e ulaştı. Gazetemize konuşan Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı ve Doğuş Otomotiv Üst Yöneticisi (CEO) Ali Bilaloğlu, “2018’de artan faiz, kur ve oynaklık, birçok regülasyona tabi olan, ürünleri ve satış sonrası hizmetleri sunma çalışmalarında orta-uzun vadeli planlamaya ihtiyaç duyan otomotiv sektöründe öngörülebilirliği zorlaştırdı. Kur ve faizdeki artış sonucu otomotivde, ikinci çeyrekte yüzde 20’lik, üçüncü çeyrekte yüzde 51’lik daralma gerçekleşti” dedi. Bilaloğlu, sadece otomotiv değil tüm sektörlerde sorun olduğunu belirterek “TL’deki oynaklığın azalması ve karar alıcıların güvennin artmasına yönelik kararları, güvenin yukarı taşınmasını sağlayacaktır” değerlendirmesinde bulundu.

Hurdada indirim talebi

Özel tüketim vergisi (ÖTV) matrahlarının güncellenmesinin sektörde olumlu karşılandığını aktaran Bilaloğlu, hurda indirimindeki matrahların artırılması ihtiyacını da Bakanlık ile paylaştıklarını belirtti. Sektör için önemli bir diğer konunun ticari araçların da kiralanabilmesi ihtiyacı olduğuna işaret eden ODD Başkanı, “Ticari araçlara kiralama imkânı verilmesi küçük-orta işletmeler için çok önemli bir konu. Araç kiralama yapabildikleri durumda satın alma için ayırdıkları sermayeyi işletmelerine aktarmaları sağlanacak ve daha verimli çalışma imkânı elde edeceklerdir” dedi.

Kredi hacmi hızla daralıyor

Otomotiv dahil birçok sektörde daralma başlarken, kredi faizlerindeki sert artış bunda etkili oluyor. Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, bankaların ortalama ihtiyaç kredisi faizleri 5 Ekim haftasında yüzde 39.03 oldu. Ticari kredilerde bu oran yüzde 34.99 oldu. Geçen senenin aynı döneminde ortalama ihtiyaç kredisi faiz yüzde 18.26, ticari kredi faiz yüzde 16.74 seviyelerindeydi.

Kredi maliyetlerindeki artışla birlikte kredi hacmi de sert şekilde daralmaya başladı. Özel bankaların kredi büyüme hızı (kur etkisinden arındırılmış 13 haftalık ortalama, yıllıklandırılmış), 2009 krizi sonrasında ilk kez eksiye dönerken, 5 Ekim haftasında daralma hızı yüzde 12.6’ya yükseldi. Bu oran, Mayıs 2017’de yüzde 32’ye kadar yükselmişti.

Mayıs 2017’de yüzde 37’ye kadar yükselen toplam kredi büyüme hızı, 5 Ekim haftasında yüzde 5.2’lik daralmaya döndü. Aynı dönemde kamu bankalarının kredi büyüme hızı yüzde 4.6 seviyesinde gerçekleşti. Bu oran, Mayıs 2017’de yüzde 49 seviyelerine kadar yükselmişti.