Ergin, CHP ile ilgili tabloyu şu ifadelerle gözler önüne serdi.
İşte Ergin'in CHP ile
ilgili çarpıcı tespitleri:
"Tehlike çanları
CHP için çalıyor
CHP'nin bu seçimde Türkiye genelinde aldığı toplam oyu 2011
genel seçiminde aldığı oy miktarıyla kıyasladığınızda ilk bakışta ana muhalefet
partisinin yerinde saydığı gibi bir görüntüyle karşılaşıyoruz.
Büyük ölçüde parti aidiyetini gösteren bir kriter olarak 51ilde il genel meclisi sandıklarını ve 30 büyükşehirde ilçe belediye meclisleri
için kullanılan oyları esas aldığımızda, 30 Mart'ta CHP'ye toplam 11 milyon 481
bin oy çıkmış. Oran olarak yüzde 25.58 ediyor. Bunlar resmi olmayan rakamlar.
CHP, 2011 genel seçiminde ise Türkiye toplamında 11 milyon
122 oy almış. Oran olarak yüzde 25.98'e denk geliyor.
Karşılaştırdığınızda yaklaşık 360 bin seçmenlik bir artış
söz konusu. Ama bu reel bir artış anlamına gelmiyor.
Arada geçen üç yıl içinde Türkiye'deki seçmen sayısının 50
milyon 237 binden 52 milyon 710 bine yükseldiğini, yani 2 milyon 473 bin
arttığını hesaba katarsanız, bu durumda CHP'nin aslında bir miktar gerilediği
sonucuna varmanız gerekir. Çünkü seçmen pastası büyürken, CHP'nin oy
sayısındaki artış oranı, toplamdaki artış oranının gerisinde kalmıştır. Bu
açıdan baktığımızda reel olarak yüzde 0.4'lük bir gerileme söz konusudur CHP
oylarında.
* * *
Tabii il genel meclisi sonuçlarına ilçe belediye meclisleri
yerine doğrudan belediye başkanları için kullanılan oylar eklenerek yapılan bir
hesaplama yöntemi daha var ki, otakdirde CHP'nin oyları yüzde 27.8'e çıkıyor.
Gelgelelim bu son derece yanıltıcı bir tablo. Nedeni, dayandığı hesaplama
yöntemi, özellikle büyükşehirlerde CHP'li adaylara diğer partilerden, özellikle
MHP'den gelen ödünç oyları da içinde barındırdığı için ana muhalefet partisini
olduğundan şişkin
gösteriyor. Özellikle İstanbul ve Ankara'da CHP'nin belediye
başkan adaylarına verilen MHP oylarının ilçe belediyelerinde büyük ölçüde
MHP'ye geri döndüğünü matematik kesinlik içinde biliyoruz. O nedenle birinci
hesaplama yöntemini esas alıyoruz.
* * *
Peki CHP'nin bu gerilemesi en çok nerelerde yaşanıyor? Bu
yöntem üzerinden yaptığımız bir araştırma, Türkiye'deki 81 ilin 68'sinde CHP
oylarında 2011 seçimine kıyasla oransal bir düşüşün yaşandığını ortaya
çıkarıyor. CHP yalnızca 13 ilde oylarını 2011 genel seçimine kıyasla
arttırabilmiş. Üç büyük kent de bu kümenin içinde yer alıyor.
Bölgelere göre incelediğimizde bazı ilginç ipuçlarıyla
karşılaşıyoruz. Örneğin, Trakya'da Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli olmak üzere
bölgenin üç kentinde de gerileme yaşamış CHP. Buradaki kayıplar ortalama 7 ile
9 puan aralığında değişiyor. Örneğin Edirne'de, CHP 2001'de yüzde 51.68 olan
oranı 2014'te yüzde 42.65'e gerilemiş. Oyların daha çok MHP'ye yöneldiğini
söyleyebilmek mümkün.
Marmara Bölgesi'ne gelindiğinde, genel bir gözlem olarak
CHP'nin bu bölgede gücünü büyük ölçüde muhafaza ettiği söylenebilir. 5 ilde
küçük oranlarda düşüş, 3 ilde artış var. Bu da toplamda bir denge getiriyor.
Akdeniz'de 6 ilin 5'inde düşme var. Adana'da yüzde 4.5,
Mersin'de 3.5, Hatay'da 2.4 puanlık hafife alınmaması gereken düşüş oranları
söz konusu.
Ege Bölgesi'nde 8 ilin 6'sında düşüş var. Gerileme oranı
çoğunlukla yüzde olarak 2-3 aralığında ama Manisa'da 7 puana kadar çıkabiliyor.
CHP, Karadeniz sahil şeridinde batıda 6 ilin hepsinde,
doğuda ise 6 ilin 5'inde gerilemiş. Bu bölgede Bartın'da 9.1, Sinop'ta 6,
Samsun'da 5.6, Trabzon'da 2.6, Rize'deki 4.9 puanlık düşüşler dikkat çekici.
* * *
Orta ve Doğu Anadolu bölgelerinde de sınırlı istisnalar
dışında genel bir düşüş tablosu beliriyor. CHP, Orta Anadolu'da aslında uzun
bir zamandan beri zayıf bir konumda ama son seçim bu yönelişi daha da
derinleştirdi. Örneğin, CHP yüzde 10 dolayında olduğu illerde son seçimde bu
eşiğin de altına düştü. Partinin oy oranı Kırıkkale'de yüzde 15.1'den yüzde
9.5'e, Yozgat'ta 10.9'dan 7.4'e, Çankırı'da 6.'dan 3.5'e indi.
Doğu Anadolu'ya doğru yöneldiğimizde durum çok farklı değil.
Örneğin CHP'nin 1 milletvekili çıkardığı Erzincan'da bile yüzde 30.2'ten 25.1'e
düşüş var. Bu arada, Doğu Anadolu'nun en önemli merkezi olan Erzurum'da CHP'nin
ilçe belediye meclislerindeki oranı yüzde 3'e inmiş durumda.
Güneydoğu'ya geldiğimizde Kürt nüfusun yoğun olduğu, BDP'nin
başat aktör olduğu bölgede CHP'nin oranının genelde yüzde 1-2 aralığında
seyrettiğini, hatta 4 ilde yüzde 1'in bile altına (Hakkâri, Şırnak, Van ve
Ağrı) indiğini görüyoruz.
Sonuçta, Türkiye coğrafyasının çok geniş bir alanında
CHP'nin dikkat çekici bir "daralma" içinde olduğunu söyleyebiliriz.
Bu küçülme trendi sınırlı sayıda ilde ortaya çıksaydı, yerel seçim dinamikleri
gerekçe olarak ileri sürülebilirdi. Ama daralmanın yaygınlığı, ortada çok ciddi
bir sorunun bulunduğuna işaret ediyor."
Yorumlar
Kalan Karakter: