SGK uzmanı tek tek açıkladı: Ödenen borçlanma bedeli geri alınabilir mi?

Milyonlarca sigortalının eksik günlerini tamamlayarak emekli olabilmesi veya sigorta başlangıcını öne çekebilmesi için kritik öneme sahip hizmet borçlanmalarının maliyetleri, yeni yıl ile birlikte önemli ölçüde yükselecek. SGK uzmanı Yavuz Kurt, sigortalıları elini çabuk tutmaları konusunda uyarırken, borçlanmalar hakkında sıkça sorulan soruları yanıtladı. İşte hizmet borçlanmalarıyla ilgili bilinmesi gerekenler.

HİZMET BORÇLANMASI NEDİR?

Sigortalıların askerlik, doğum, memurların ücretsiz izinleri, avukatlık stajı, tutukluluk, gözaltı, grev veya lokavt gibi nedenlerle çalışamadıkları süreler, daha sonra başvuru yapılarak SGK tarafından hesaplanan tutarın ödenmesiyle prim gününe çevrilebiliyor. Bu sayede sigortalılar eksik günlerini tamamlayabiliyor.

KİMLER BORÇLANMA YAPABİLİR?

Hizmet borçlanması yapabilmek için kişinin daha önce memur, işçi veya esnaf olarak en az bir gün sigortalı bildiriminin yapılmış olması gerekiyor. Borçlanma kapsamında askerlik, yedek subay okulunda geçen süreler, üç çocuğa kadar doğum sonrası süreler, memurların ücretsiz izinleri, avukat stajı, doktorların fahri asistanlık süreleri, grev-lokavt, tutukluluk ve kısmi süreli çalışma süreleri yer alıyor.

SİGORTALILAR ELİNİ ÇABUK TUTMALI

Sigortalılar, günlük asgari ücret ile bu ücretin 7,5 katı arasında belirlenen prime esas kazancın yüzde 32’sini ödeyerek borçlanma yapabiliyor. Örneğin bugün 4/a (SSK) sigortalıları için bir günlük borçlanma bedeli 277,40 TL. Yeni yıl ve asgari ücret artışıyla bu tutarlar yükselecek. Ayrıca Meclis’te bulunan ve Aralık ayında yasalaşması beklenen torba kanun ile günlük borçlanma oranı yüzde 45’e çıkarılacak.

BAŞVURU NASIL VE NEREYE YAPILIYOR?

Borçlanma başvuruları, SGK müdürlüklerinde hazır bulunan başvuru belgesi veya dilekçe ile yapılabileceği gibi e-Devlet üzerinden de gerçekleştirilebiliyor.

İSTEDİĞİN KADAR SÜREYİ BORÇLANABİLİR MİSİNİZ?

Sigortalılar, hak ettikleri sosyal güvenlik hizmetlerinden yararlanmak için ihtiyaç duydukları kadar süreyi borçlanabilir. Örneğin 540 gün askerlik yapmış bir sigortalı, emeklilik için 320 güne ihtiyaç duyuyorsa sadece bu kadar günü borçlanabilir.

BORÇLANILAN TUTARLAR GERİ ALINABİLİR Mİ?

Aylık bağlanmamış olması koşuluyla, SGK’ye yazılı başvuru yaparak borçlanmadan vazgeçmek mümkün. Ödenen tutar faizsiz olarak geri ödeniyor. Sigortalılar ödedikleri borçlanma bedellerini her zaman ve her defa geri talep edebiliyor.

BORÇLANMA ÖDEMELERİ NE ZAMAN VE NEREYE YAPILMALI?

Başvuru sonrası SGK tarafından hesaplanan borç tutarı, iadeli taahhütlü olarak bildiriliyor. PTT alındısı teslim tarihinden itibaren bir ay içinde borç bankaya ödenmeli. Süre içinde ödenmeyen veya kısmi ödenen borçlar için yeni başvuru yapılması gerekiyor.

BORÇLANMA HANGİ SİGORTALILIK STATÜSÜNDEN SAYILIYOR?

Borçlanma süreleri, başvuru sırasında tabi olunan son sigortalılık statüsünden sayılıyor. Örneğin son olarak 4/1-a (SSK) statüsünde olan bir sigortalının borçlandırılan süreleri bu kapsamda değerlendiriliyor.

SİGORTA BAŞLANGICI ÖNE ÇEKİLEBİLİR Mİ?

İlk sigortalılık tarihinden önceki süreler için yapılan borçlanmalar, sigortalılığın başlangıç tarihini geriye taşıyor. Ancak bazı süreler için, örneğin askerlik, doktora veya staj süreleri, 18 yaş sonrası için geçerli oluyor. Yani her borçlanma sigortalılık başlangıcını öne çekmiyor.