Süreç kapsamında TBMM’de kurulan “Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu”, 19. toplantısını gerçekleştiriyor.
Komisyon başkanı Numan Kurtulmuş, 134 kişi ve kuruluşu dinlediğini, 18. komisyon toplantısında alınan kararla 3 parti temsilcisinin Abdullah Öcalan ile İmralı'da bir görüşme yaptığını hatırlattı.
Rapor hazırlanacak
Kurtulmuş "Komisyonun dinleme faslı nihayete erdi. Bundan sonra raporlama faslına geçiyoruz. Partilerden kendi raporlarını istirham etmiştik. Bunların hepsini kaydediyor ve bu süreci resmi tutanaklara alıyoruz. Bu rapora neler gündeme getirilmesi ile ilgili fikirleri alacağız. Ortaya hangi somut sonuçlar konuldu önemli olan bu. Sürecin magazinleştirilmemesi için gayret göstermeli, dilimize azami dikkat etmeliyiz. Bu mesele bir parti ya da birkaç partinin meselesi değil, bütün Türkiye'nin meselesi. Başardığımızda bir ya da birkaç parti değil Türkiye kazanacak. Elimizi taşın altına koymaya devam edeceğiz. Sabırla bu müzakere süreçlerini tamamlamış olacağız. Meseleyi akamete uğratalım gayretinde olalım diyenlerin olduğunu biliyoruz. Bizler de farklılıklarımızı ifade ederek yola devam edeceğiz." dedi.
Tutanakların kamuoyuyla paylaşılması isteniyor
21 Kasım'daki komisyon toplantısında alınan kararla 24 Kasım'da AKP'li Hüseyin Yayman, DEM Partili Gülistan Kılıç Koçyiğit ve MHP'li Feti Yıldız’dan oluşan heyet, PKK lideri Abdullah Öcalan'ı İmralı'da ziyaret etmişti. Toplantı öncesi TİP’li Ahmet Şık ve EMEP’li İskender Bayhan, görüşme tutanaklarının kamuoyuyla paylaşılması ve oturumun açık yapılması için Meclis Başkanlığına dilekçe vermişti. DEM Parti de tutanakların halkla paylaşılmasını istediğini çok kez dile getirmişti.
Emek Partisi İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, 19'uncu toplantıda yaptığı konuşmada rapor çalışmalarına ilişkin usul önerilerine değindi.
Silahların susması, çatışmaların ve operasyonların durması ile kalıcı barışın sağlanması gerektiğini belirten Bayhan, komisyonun da aynı sorumlulukla hareket etmesi gerektiğini söyledi. Bayhan, geçtiğimiz hafta komisyona sundukları dilekçe ile İmralı görüşmesinin ayrıntılarının paylaşılmasını ve rapor çerçevesinin buna göre tartışılmasını talep ettiklerini hatırlatarak, bunun herhangi bir gecikme veya hazırlık eksikliği anlamına gelmediğini ifade etti.
Numan Kurtulmuş’un toplantı açılışındaki sözlerine dikkat çeken Bayhan, İmralı’daki görüşmenin önemine vurgu yaptı ve oradaki tutanaklar paylaşılmadan rapor tartışmasının doğru olmayacağını belirtti: “Başından beri İmralı’daki tartışma ve görüşmenin önemi üzerine vurgu yapılıyor. Bu nedenle, o tutanak ve bilgileri almadan rapor tartışmasını çok anlamlı bulmuyoruz; bu doğru değil.”
Bayhan, sürecin teknik boyutunun da eksik bırakılmaması gerektiğini söyleyerek şöyle devam etti: “Bu görüşmenin tutanaklarının paylaşılması ve rapor meselesini teknik olarak ele alırsanız o zaman bundan sonrasındaki süreç açısından da yanlış yapılmış olur, eksik yapılmış olur."
Suriye meselesinin hem dinlemelerde hem de son görüşmede temel başlıklardan biri olarak öne çıktığını hatırlatan Bayhan, “Bunları dinlemeden bir adım atmak gerçekten doğru olmaz” ifadelerini kullandı. Rapor görüşmeleri tamamlanmış gibi davranılmaması gerektiğini söyleyen Bayhan, “Eğer aksinde ısrarcı olacaksanız; ikinci turda rapora ilişkin hazırlıklarımızı komisyonla paylaşmak isterim” dedi.
Bayhan, partilerinin ortak rapora ilişkin 1,5 sayfalık ana noktalarını ve ayrıca hazırladıkları 25 sayfalık raporun çerçevesini komisyonla paylaşmaya hazır olduklarını ifade etti.
CHP raporunu sundu
CHP, 17 sayfalık raporunu TBMM Başkanlığı'na sundu. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, "AYM kararları uygulanmıyor. Komisyondan ortak bir rapor çıkacaksa hepimizin oy birliğiyle çıkmalı. Biz; Terörsüz Türkiye için atılacak her ileri adımı bir fırsat biliriz" ifadelerini kullandı.
CHP’li komisyon üyeleri tarafından hazırlanan metni Grup Başkanvekili Ankara Milletvekili Murat Emir tüm komisyon üyeleri ile paylaştı. Çalışma; yargı bağımsızlığı, ifade özgürlüğü, kayyım uygulamaları, toplumsal barış, kadın ve çocuk hakları, nefret suçları, AYM ve AİHM kararlarının uygulanması, infaz rejimi, inanç özgürlüğü ve güvenlik bürokrasisinin özlük hakları gibi geniş bir alanda somut öneriler içeriyor.
Metinde şu başlıklara yer verildi: Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Uygulanması Amacıyla İdari ve Siyasi Engellerin Kaldırılması, Toplumsal Barışın İnşası İçin Anayasada Düzenlenen Hak ve Özgürlüklerin Kullanılmasını Engelleyen İdari ve Siyasi Uygulamalara Son Verilmesi, Terörle Mücadele Kanunu’nda Hukuki Belirlilik İlkesine Dayanılması, Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik Suçunun Yeniden Düzenlenmesi, Otoriter Yönetimlerden İthal Edilen Yasa Tekliflerinin Gündemden Kalıcı Olarak Geri Çekildiğinin Açıklanması, Halkın Haber Alma Hakkı Önündeki Bir Engel Olarak Erişim Engellemesi Sorunu, Kamuoyunda Sansür Kanunu Olarak Bilinen 7418 Sayılı Kanunla Getirilen Düzenlemelerin Yürürlükten Kaldırılması, Basın Özgürlüğü Önündeki Kurumsal ve Yasal Engellerin Kaldırılması, Örgütlenme Özgürlüğü Önündeki Kanun ve Uygulamadan Kaynaklı Tüm Engellerin Kaldırılması, Kürt Sorununun Çözümü İçin Demokratik Siyaset Ortamının Oluşturulması, Yerel Yönetimlerde Kayyım Uygulamasına Son Verilmesi, Siyasetin Yargı Aracılığıyla Dizayn Edilmesi ve Toplumsal Muhalefetin Sindirilmesi Amacıyla Anayasaya Aykırı Olarak Yapılan Tutuklama ve Davalara Son Verilmesi, 19 Mart Darbe Girişimi Kapsamında Haksızca Tutuklanmış Olan Tüm Siyasetçi ve Bürokratların Derhal Tahliye Edilmesi, Gezi Davası Başta Olmak Üzere Toplumsal Muhalefeti Sindirmeye Yönelik Davalar Nedeniyle Cezaevinde Tutulanların Tahliye Edilmesi, Gizli Tanık Uygulamasıyla Adil Yargılanma Hakkı İhlaline Son Verilmesi, Etkin Pişmanlık Kurumunun İftiracılığa Dönüşmesine Derhal Son Verilmesi, Savunma Hakkına Getirilen Sınırlamaların Sonlandırılması, Cezaevleri İdare ve Gözlem Kurullarının Keyfi Kararlarının Önüne Geçilmesi, Siyasi Soruşturmalarda Başsavcılıkların Yetki Gaspının Sonlandırılması, Adil Kararlar İçin Yargı Mensuplarının Sorumluluğu, Cumhurbaşkanına ve Kamu Görevlisine Hakaret Suçlarının Yürürlükten Kaldırılması ve Cumhurbaşkanına Suikast ve Fiili Saldırı Suçunun Yeniden Düzenlenmesi, İnsan Haklarının Geliştirilmesi ve Korunması,
İnsanlığa Karşı Suçlarla ve İşkenceyle Etkin Mücadele Edilmesi, Nefret Söylemleri ve Nefret Suçlarının Cezalandırılması, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun Bağımsız Bir Yapıya Kavuşturulması, Kadına ve Çocuklara Karşı Şiddetle Etkin Mücadele, Yargı ve İnfaz Sistemindeki Anti Demokratik ve İnsan Haklarına Aykırı Uygulamalara Son Verilmesi, Devletin İnançlara Karşı Tarafsız Olduğu Bir Düzenin Hayata Geçirilmesi, Cemevlerine İbadethane Statüsünün Tanınması, Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığının Kapatılması, Madımak’ın Müze Yapılması, İşe Girişlerde ve Yükselmelerde Yaşanan Ayrımcılığın Önlenmesi, Güvenlik Güçlerinin ve Güvenlik Bürokrasisinde Çalışan Sivil Memurların Özlük Haklarının İyileştirilmesi,
AKP yerel yönetimler ve seçim kanununda değişiklik önerdi
AKP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şen, komisyondaki konuşmasında “Metnimiz, dokuz ana bölümden oluşuyor. Birinci bölümde, Cumhurbaşanımızın Ahlat’ta yaptığı konuşmadan alarak MHP Lideri Bahçeli’nin çağrısını anlattık. Hükümetimizdeki demokratikleşme adımlarını anlattık. Devamında, partimizin resmi belgelerinde yer alan metinlere yer verdik. Komisyonumuzun çalışması ve temsili başlığını da açtık. Komisyonda dinlediğimiz isimlerin bize ne dediğini, önerilerini bir özet olarak, kendimize ödev olarak metne yazdık. Fazla ayrıntısına girmeden uluslararası tecrübeleri paylaştık. Dördüncü bölümde, ‘Terörsüz Türkiye’ bahsine girdik. Bölgenin terörden arındırılması, ülkenin ve bölgenin terör potansiyelinin sıfırlanması amacını taşıdık. Beşinci maddede ise bir ilkesel eşit olması gerektiğini belirterek, yapılacak hukuki düzenlemelerin buraya dayandırılması gerektiğini belirttik. Terör örgütünün varlığına son verdiğine, devletin kendi birimlerinin somut delillerle ortaya koyması halinde kanun aşamasına geçilebileceğini ifade ettik. Örgüte üyeliğin dışında, terör faaliyetlerine bulaşmış kişilerden içeride olanlara ve Türkiye’de bulunmaları halinde dışarıda olanlara, kamu vicdanını incitmeyecek ceza indirimleri düşünülebilir. Süreçler, demokratikleşme adımlarını daha ileriye götürülmesi şeklinde devam ettirilmelidir. Yerel Yönetimler Kanunu, ve Seçim Kanunu’nun demokratikleşmesi gerekmektedir.”
MHP'den şartlar
MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız ise MHP’nin 116 sayfalık bir rapor hazırladığını belirterek raporun ağırlıklı olarak siyasi değerlendirmelerden oluştuğunu belirtti, Yıldız, yasal düzenlemelere geçilebilmesi için gerekli olduğunu belirttiği unsurları, "Silahların teslim edilmesi, imha edilmesi, örgüt yapısının ve bağlı kuruluşların, hangi isim altında olursa olsun tamamının dağıtılması, devletin emniyet güçleri tarafından bu hususların tespit edilmesi gerekmektedir. Örgütün varlığının sona erdiğinin yetkilerce ilan edilmesinin ardından, önümüzde ne kadar engel varsa el birliğiyle çözelim." diye sıraladı.
Toplantı ertelenmişti
Süreç komisyonun 24 Kasım'daki İmralı ziyareti sonrası 26 Kasım'da İmralı ziyareti gündemiyle toplanması beklenen komisyonun 19. toplantısı yeni toplantı tarihi verilmeksizin ertelenmişti. Görüşmeye dair tutanakların bu toplantıda paylaşılması bekleniyordu.
Daha sonra açıklanan yeni toplantı tarihi ise 4 Aralık Perşembe olarak belirlendi. Bu toplantıda İmralı görüşmesinin tutanaklarının gizli mi kalacağı yoksa kamuoyuna mı açıklanacağı sorusunun cevabının belirlenmesi bekleniyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: