‘Türkiye'de 20 Milyon Evin 7 Milyonu Depreme Dayanıksız’

İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şubesi Adana-Ceyhan depreminin 19. yılı nedeniyle açıklama yaptı.  27 Haziran 1998 tarihinde meydana gelen Adana-Ceyhan depreminin üzerinden 19 yıl geçtiğini belirten İMO Adana Şube Başkanı Çağdaş Kaya, Merkez üssü Yakapınar olan 6,2 şiddetindeki depremin yakınlığı ve fay hattı üzerinde bulunması nedeniyle Ceyhan’da daha ağır tahribata ve yıkıma yol açtığını, 145 insanımızın hayatını kaybettiğini, bin 517 vatandaşımızın yaralandığını, 48 bini az hasarlı, 19 bini orta ve 9 bini ağır hasarlı olmak üzere yıkılanlar da dâhil, 76 bin konut ve işyerinin depremden etkilendiğini hatırlattı.

‘7 MİLYON KONUT DEPREME DAYANIKSIZ’

Bir doğa olayı olan depremin ülkemizde doğal afete dönüştüğünü ve telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açtığını vurgulayan Kaya şöyle konuştu: “Depremin zararlarının en aza indirgenmesi ancak depreme dayanıklı binalar inşa edilmesi ve bunu sağlayacak olan yasal düzenlemeler ile mümkündür. Türkiye dünyanın en etkin deprem kuşaklarından birinin üzerindedir. Bu duruma karşılık yapı stokumuzun durumuna baktığımızda ise yapılan araştırmalar İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük kentlerdeki yapı stokunun yaklaşık yüzde 70'inin, ülke genelinde ise yüzde 50'sinin kaçak olduğunu ortaya koymaktadır. 20 milyon konuttan yaklaşık 7 milyon konutun depreme dayanıksız olduğu tahmin ediliyor” 

‘KENTLER, SERMAYEYE SUNULUYOR’

Yönetimde bulundukları onca yılda Türkiye’deki çarpık yapılaşmaya, plansız kentleşmeye karşı hiçbir somut adım atmayan iktidarın Van depremi sonrası hızla deprem tehlikesi gerekçesiyle tüm ülke topraklarını hiçbir kurala ve koşula bağlı olmaksızın ranta açan "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunu” çıkardığını ve kentsel dönüşüm projelerinin hız kazandığını ifade eden Kaya, “Ancak uygulamalara rantın yüksek olduğu yerlerden başlandığını görmekteyiz. Ne yazıktır ki, bu projelerle, deprem tehlikesi ve yapı stokunun haldeki durumu gerekçe gösterilerek, kentlerimiz birer rant alanı gibi görülerek sermayeye sunulmaktadır” dedi.

‘SAĞLIKLI YAŞAM ALANLARININ YARATILMASI HEDEF ALINMALI’

Adana’da da tablonun farklı olmadığını ifade eden Kaya, kentin hızla gelişmiş, önemli ölçüde göç almış, hızlı ve çarpık kentleşme, imar afları, kaçak yapılaşma nedeniyle sorunlu, can ve mal güvenliği olmayan bir yapılaşma süreci yaşandığını belirterek şunları kaydetti: “Kentimizde afet ve deprem açısından riskli yapı stokunun bulunduğu alanlar oluşmuştur. Bunların önemli bir kısmının yenilenmesi kalanların da güçlendirilmesi gerekmektedir. Ancak bunun gerçekleştirme biçimi büyük sorunlar taşımaktadır. Bu nedenle kentsel dönüşüm projelerinde depreme dayanıklı ve vatandaşın hakkını hukukunu koruyan sağlıklı yaşam alanlarının yaratılması hedef alınmalıdır” 

‘PROJELER DEPREM ŞARTNAMESİNE UYGUN OLMALIDIR’

Doğal afet olan depremlerde can ve mal kayıplarının azaltılması için mühendis, mimar ve şehir plancılarının yapı üretim sürecinin içinde olması ve barınma, kullanma amaçlı yaşam alanlarının deprem şartnamesine uygun projelendirilmesi ve yapım aşamasının denetiminin doğru yapılmasının gerekliliğine işaret eden Kaya, şunları söyledi:

“Aynı zamanda deprem öncesi, sırası ve sonrasında yapılacak çalışmalarda kamu yararı ve ülke çıkarı bağlamında ulusal bir deprem politikası ve stratejisi belirlenerek ciddi programlar oluşturulmalı ve daha da önemlisi bunlar yaşama geçirilmelidir. Binaların güvenliğinin sağlanması kadar olası bir depremde kentin hazır olması da oldukça büyük önem taşımaktadır. Bu açıdan Adana’da deprem toplanma alanlarının sayısı, niteliği, kamuoyu tarafından bilinmesi, bu alanların yakınında helikopter pistlerinin olması önemlidir. Aynı zamanda bu alanlarda altyapının oluşturulması, deprem anında toplananlar için yeterli seviyedeki ihtiyaçların karşılanmasını temin edecek çalışmaların önceden yürütülmesi gerekmektedir. Yine sağlık desteğinin de anında verilebilecek düzeyde örgütlü olması sağlanmalıdır. Doğanın bir gerçeği olan depremler önlenemez. Bizim amacımız; depremin her yıl dönümünde acıları depreştirmek değil, ülke olarak, kent olarak depremlere gerekli önlemler alınarak hazırlıklı olma yolunda adımlar atılmasıdır”