'Yurttaşlar, hastanelere fark ödemesin'

Türkiye’de yurttaşların Genel Sağlık Sigortası (GSS) için ödediği katkı ve katılım payları, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) sağlık hizmeti harcamalarına yettiği gibi ciddi bir miktarda da arttı. Artan bu miktar geçen yıl 21 milyar 294 milyon lira oldu. Önceki yıl ise 16 milyar 456 milyon lira idi. Zira geçen yıl GSS prim gelirleri 99 milyar 964 milyon lira oldu. Giderler ise 78 milyar 670 milyon lira. Konuya ilişkin olarak İstanbul Tabip Odası üyesi Dr. Güray Kılıç ve Dr. Ergün Demir, SGK 2014-2017 faaliyet raporları, Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçe istatistikleri, SGK 2013/2016 yılı Sayıştay raporu verilerinden yola çıkarak bir rapor hazırladı. Ortaya çıkan veriler ışığında da önemli bir çağrıda bulunuyorlar: Mademki sağlık gelirleri, giderlerini aşıyor, o zaman yurttaşlar, hastanelere fark ödemesin...

SGK’ye aktarılıyor

Rapora göre, tedavi katılım paylarının da içinde yer aldığı genel sağlık sigortası fon gelirleri, genel sağlık sigortası kapsamında sağlanan sağlık hizmetlerini karşılamak için yeterli geliyor. Hatta fazlası var. Bu miktar son beş yılda toplam 76.2 milyar lira. 

Yani bu kadar fazla miktarın Genel Sağlık Sigortası fon varlığında kalması ve sağlık hizmetleri için kullanılması gerekirken, kanunun açık hükmüne rağmen bu para sosyal sigorta fonuna aktarıldı. 

Diğer yandan yurttaşlar sağlık hizmetlerine ihtiyaç duyduğunda 14 kalemde katkı-katılım payı vererek adeta soyuluyor.

Sorular sıralandı

Kurumun gelir ve giderlerini ortaya koyan hekimler şu soruları sıralıyor:

-Genel Sağlık Sigortası fon gelirleri, Genel Sağlık Sigortası kapsamında sağlanan sağlık hizmetlerini karşılamak için yeterli ve hatta fazla verirken; Sosyal Güvenlik Kurumu neden vatandaşlardan katılım payı alıyor?

-Yurttaşlar ısınma ve geçim derdinde, hastaneler ise borçlarını ödeme ve tıbbi malzeme sıkıntısı yaşamadan ayakta durma çabasında iken SGK, neden GSS Fon gelirlerini usulüne göre kullanmıyor?

Genel Sağlık Sigortası gelirlerinin kullanımı 5510 sayılı Kanunu Madde 74; Genel Sağlık Sigortası gelirlerinin kullanım amacı “Genel Sağlık Sigortası prim gelirleri; yönetim giderleri, genel sağlık sigortasından sağlanan sağlık hizmetleri ve diğer haklar dışında başka bir amaçla kullanılamaz” şeklinde belirtildiğini hatırlatan hekimler, hükümetin yurttaşın cebinden elinin çekilmesi gerektiğini savundu.

Nereye ne ödeniyor?

-Devlet 2. Basamak 6 lira.

-Üçüncü basamak eğitim hastaneleri 7 lira.

-Üniversite ve özel hastane 15 lira.

-Ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri için asgari ücretin yüzde 75’ini geçmeyen bir ücret.

-Reçetede yer alan üç kaleme/üç kutuya kadar ilaç/ilaçlar için 3 lira.

-İlave her bir kalem/kutu ilaç için 1 lira.

-10 gün içerisinde başvuruda muayene ücretine ek olarak 5 lira.

- İlaç bedelinin yüzde 10 -20’si.

- Vücut dışı protez ve ortez bedelinin yüzde 10–20’si.

Gelir, gideri karşılamadı

SGK, sağlık hizmetlerini kamu veya özel sağlık hizmet sunucularından satın alıyor. Finansman, GSS bütçe gelirlerinin yaklaşık yüzde 67.3’ünü işçilerin, kamu çalışanlarının, bağımsız çalışanların, ev hizmetlerinde ve diğer çalışanların ödedikleri primler oluşturuyor. Yüzde 10.4’ünü devletçe karşılananlar primler, yüzde 18.8’ini sağlık primine devlet katkısı, yüzde 3.5’ini de vatandaşlardan alınan katılım payları oluşturuyor. Sosyal Güvenlik Kurumunun 2017 yılı giderlerinin yüzde 67’sini emekli aylıkları, yüzde 24.84’ünü sağlık giderleri, yüzde 8.16’sını ek ödeme, faturalı ödemeler ve diğer giderler oluşturdu.

GSS fon gelirleri Genel Sağlık Sigortası kapsamında sağlanan sağlık hizmetlerini karşılamak için yeterli gelmekte ve fazla verdi. Ancak sosyal sigorta fon gelirlerinin sosyal sigorta fon giderlerini (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları) karşılamadı.

Sonuç olarak SGK, Genel Sağlık Sigortası fon varlığında kalması ve sağlık hizmetleri için kullanılması gereken bu fazlayı kanunlara aykırı olarak sosyal sigorta fonu için kullandı.