Büyük İskender yaptırdı, Büyükşehir onarıyor

Kadifekale’deki heyelan
bölgesinin temizlenmesi çalışmalarını tamamlayan ve tarihi Kale’nin çevreden
“görünür” hale gelmesini sağlayan İzmir Büyükşehir Belediyesi, M.Ö. 334 yılında
Pagos Dağı’nda Makedonya kralı Büyük İskender’in isteği üzerine yaptırılan
tarihi Kadifekale sur duvarlarını da restore ediyor. Eylül 2012’de İzmir
Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan çalışmalar sonunda, Kadifekale
surları onarılarak sağlamlaştırılacak ve temizlenecek. Sanat tarihi, kimya,
mimari ve restorasyon gibi pek çok farklı alanda uzmanlaşmış bir ekip, 1120
metrelik sur duvarı, 18 adet kule ve 5 adet destek duvarında sağlamlaştırma ve
temizleme; 1420 metrelik koruma amaçlı çevre duvarında ise onarım ve tamamlama
çalışmaları yapıyor. Kadifekale surlarındaki çalışmaların yaklaşık 2 yıl içinde
tamamlanması öngörülüyor.



Hazırlık süreci

Sur Duvarları restorasyon
çalışmasına başlanmadan önce, çok titiz bir çalışmayla sur duvarlarının tüm
kotu, yüksekliği, yüzeydeki yapıları ve çevredeki ağaçlar farklı açılardan
ölçüldü. Ayrıca yüzeyde görünen her taş parçası için tam ölçümler yapılıp en
küçük parçasına kadar düz bir şekilde görülebildi ve buna göre proje çizimleri
gerçekleştirildi.

Malzeme analizi ile sur
duvarlarında kullanılan malzemeler net biçimde ortaya konulurken, hangi dönemde
neler yapıldığı ve nasıl uygulandığı da bilimsel ve sayısal olarak ortaya
çıkarıldı.



Surların uzunluğu 6 kilometreymiş

186 m. yüksekliğindeki
Pagos Dağı eteklerinde bir tepe üzerinde bulunan Kadifekale, ilk defa MÖ.334
yılında Anadolu’yu Pers egemenliğinden kurtaran Makedonya Kralı Büyük
İskender’in (MÖ. 356–323) isteği ile yapıldı. Kale, Roma döneminden sonra
Ortaçağ’da Timur orduları tarafından 1402’de tahrip edildi; bunu İzmir’deki 1668
yılında olan deprem izledi ve günümüze kadar pek az kalıntı gelebildi. Bugünün
İzmir’inde görülen kalıntılar, daha çok Ortaçağ’a ait. Ortaçağ kale
duvarlarının altında yapılan araştırmalarda ise Helenistik döneme (MÖ. 330-MS.
20) ait duvar kalıntıları ile karşılaşıldı. Günümüze gelen kalıntılardan,
kalenin moloz taş, kesme taş ve tuğladan yapıldığı anlaşılıyor.

Kadifekale’den günümüze,
yalnızca kalenin batısındaki beş kulesi ile güneyindeki duvarlarından bir
bölümü kaldı. Bunlara dayanılarak, kalenin uzunluğunun 6 km. olduğu ve sur
duvarlarını destekleyen kulelerin 20–35 m. yüksekliğinde olduğu anlaşılıyor.
Kalenin bunun dışında kalan doğu ve kuzey kısımları tamamen yıkılmış durumda.
Kale içerisinde ise bir dehliz ve bir de su sarnıcı kalıntısı görülüyor.

Kadifekale surlarının bir
bölümünün, Çelebi Mehmet tarafından yıktırıldığı biliniyor. Yalnızca Doğu
yönündeki surlardaki rektangonal (çok iri taşlar) parçalardan bir iki adedi,
Basmane Garı’ndan Tilkilik’e uzanan ve Altınpark’a giden yolun başında
bulunuyor.