sözcüsü Mehmet Ali Susam, perakende piyasasında esnafın payının yüzde 42’ye
gerilediğini ifade etti, seçimlerden önce yılında hipermarket yasasının çıkması
gerektiğini söyledi.
Uluslararası araştırma kuruluşu Nielsen’in çalışmasına göre
Türkiye’deki perakende ticaretin yüzde 58’nin hipermarketler ve onların mahalle
aralarındaki uzantıları tarafından gerçekleştirildiğini söyleyen Susam, “2000
yılına girerken perakende ticarette esnafın payı yüzde 85’ti. 2006’de yüzde
65’e, 2010’da yüzde 53’e geriledi. Bugün ülke genelinde yüzde 42’ye, AVM’lerin
yoğunlaştığı büyükşehirlerde yüzde 35’lere kadar gerilemiş durumda. Esnaf artık
SOS veriyor. Bir an önce haksız rekabeti sona erdirmek, ticaret dengelerini
düzeltmek ve sanayicinin ürünün rahatlıkla satabileceği bir ortamını sağlamak
gerekiyor. Bunun için de hükümetin ‘Hipermarket Kanunu’ olarak da bilinen
Perakende Piyasasını Düzenleme Kanunu’nu seçimlerden önce gündeme almalı,
almazsa esnaflar gereğini seçimlerde yapmalıdır” dedi.
Küçük işletmeler
rekabetin emniyet sübabı
Araştırmadaki bazı rakamlara dikkat çeken Susam, “Toplam
satış alanı 2.500 metrekareden daha büyük hipermarketler son bir yılda yüzde 7
büyümüş. Bu da metrekare bazında dev bir artışı işaret ediyor. Mahalle
aralarına giren, küçük ebattaki indirim marketleri ise bir yılda yüzde 15
büyüyerek pazar payını yüzde 28’e çıkartmış. Türkiye’de perakende pazarı on
binlerce esnafın ticaret yaptığı bir alan olmak yerine iki elin parmağı kadar
şirketin her şeyi belirlediği bir noktaya gidiyor. Rekabet Kurumu
hipermarketler arasında dört firma toplam cironun üç birini gerçekleştirdiğini
söylüyor. Az sayıda firma piyasanın hakimi olduğunda fiyatlara, kar oranlarına,
hangi sanayicinin ürünü satacaklarına müdahale edip rekabet ortamını bozmasına
satıcı tekeli denir. Çok sayıda küçük işletmenin varlığını sürdürdüğü bir
ekonomide böyle tekeller oluşmaz. Küçük işletmeler rekabetin emniyet sübabıdır
ve en sağlıklı şekilde işlemesini sağlar” diye konuştu.
Lobiler engelledi
Önceki Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’nın
hipermarket yasa tasarısı hazırlayarak Meclis’e sevk ettiğini hatırlatan Susam,
“Benim iki dönemdir sunduğum bir kanun teklifim var. O teklifte organize
perakende şirketleriyle esnaf ve sanatkarlar hakkında birlikte düzenlemeler
getiriliyor. Hükümetin tasarısında kimi eksik noktalar bulunuyor, benim
teklifimden alıntılar yapılarak eksiklikler giderilebilir. Son 10 yıldır tüm
gelmiş geçmiş bütün bakanlar bu konuyu ele aldı, taslaklar hazırlattı,
Başbakanlığa sundu ama tamamı hipermarket lobilerinin engellemesine takıldı. Bu
kez böyle olmayacağını umut ediyorum çünkü esnafın dayanacak gücü kalmadı” dedi.
Yorumlar
Kalan Karakter: