FESTİVAL ORHAN KEMAL’İ UNUTMADI

Orhan
Kemal’in 100. Yaşı nedeniyle Konak Halkevi’nde gerçekleştirilen gösterim ve
söyleşide, edebiyat ve sinema ilişkisi de ele alındı. Erdoğan Tokatlı’nın
yönettiği 1987 yapımlı filmin gösteriminin ardından söyleşiye geçildi.

Gazeteci-yazar
Mazlum Vesek, Orhan Kemal’in Türk sinemasına uyarlamalar başta olmak
üzere önemli katkılar sunduğunu ifade ederek, “Yeşilçam’ın gerçeği ile Orhan
Kemal’in gerçeği birbirinden epey farklılık gösterir. Orhan Kemal sınıf
gerçeğini ve zenginleşmenin kaynağını eserlerinde aktarır. Ancak, 1960’lı
yıllardaki Orhan Kemal uyarlamalarında, yönetmenler Yeşilçam gerçeğini aşıp
Orhan Kemal’in sınıf bakışını aktaramamıştır” dedi.

Vesek,
1970’lerin ve 1980’lerin ortamında Erden Kıral, Ali Özgentürk, Erdoğan
Tokatlı gibi yönetmenlerin Orhan Kemal’in eserlerine daha doğru yaklaştığını
kaydederek, “Bu yönetmenler, Türkiye’nin toplumcu edebiyat birikimine ve
toplumsal savaşımına paralel bir şekilde Orhan Kemal’i beyazperdeye
aktarmışlardır. 2011 yılında çekilen 72. Koğuş ise yazarın bakışında çok
uzaktır” diye konuştu.

Konak Kent
Konseyi Genel Sekreteri Cem Arıkan da, “72. Koğuş” eserinden hareketle
cezaevinin edebiyata yansımalarını anlattı. Arıkan, Türkiye’de cezaevi denince
edebiyat dünyasından akla gelen ilk kişinin Nazım Hikmet olduğunu kaydederek,
“Tabii kronolojik olarak önce Sabahattin Ali gelir. Nazım Hikmet, cezaevi
ortamında Kemal Tahir, Orhan Kemal gibi yazarları yetiştirmiş ve politik
olmayan bir suçtan cezaevi yatan İbrahim Balaban’ı ressam olarak
yetiştirmiştir.  Bu da özgür beynin
ifadesidir” sözlerine yer verdi.

Arıkan,
12 Mart darbesinden sonra yazılan cezaevi romanlarının 1968 ve 1973 yılları
arasında hayatını kaybeden devrimcilerin inancını karşılamaktan uzak olduğunu
dile getirerek, “Buna karşılık Yılmaz Güney’in romanları devrimcilerin inandıkları
ve onların getirdiği sonuçlara daha ‘sosyalist’ bir tutumla yaklaşmıştır. 12
Eylül darbesinden sonra ise yazılan romanlar devrimcilerin yenilgi ve bunalım
hikayelerine yer vermiştir” açıklamasını yaptı.

Söyleşi
soru-cevap kısmı ile sona erdi.