Hayat kurtaran bilgiler...

Kış
mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte yangın ve soba zehirlenmeleri de yeniden
gündeme geldi. Her yıl birçok üzücü olayın yaşandığı ülkemizde, bina
yangınlarının yüzde 20’sinin soba ve bacalar nedeniyle çıkması, tehlikenin
boyutlarını yansıtması açısından önem taşıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi İtfaiye
Zabıta Afet Koordinatörü Fuat Barandır, her kış ihmal, dikkatsizlik ve
bilgisizlik nedeniyle çok sayıda can kaybı yaşandığını belirterek bazı önemli
uyarılarda bulundu. Odun-kömür bacalarının yılda iki kez, LPG, fuel-oil,
motorin bacalarının yılda bir kez, yemek fabrikalarının baca ve filtrelerinin
ise 15 günde bir temizlenmesi gerektiğini belirten Barandır, temizleme
işlerinin mutlaka yetkili personele yaptırılması gerektiğini söyledi.



Soba seçerken ve
kurarken dikkat

İtfaiye
Zabıta Afet Koordinatörü Fuat Barandır, sobaların ısıtılacak yerin durumuna
göre  seçilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Kullanılacak ısınma aracının seçiminde soba ve donanımının mutlaka TSE veya CE
belgeli olması gerektiğini ifade eden Barandır, sobanın yanlış zemin üzerine
tedbirsiz kurulmasının yangına davetiye çıkaracağını dile getirerek şöyle devam
etti:

“Sobanın
altına taban altlığı veya kum konması, ahşap zeminden uzaklaştırılması gerekir.
Sobaların kurulu olduğu odaların duvar ve cam çatlakları kış gelmeden tamir
edilmelidir. Soba boruları ahşap pencere kenarından çıkarılmamalıdır. Soba
yakarken benzin ve tiner gibi kolay yanıcı sıvı madde kullanılmamalıdır. Yanan
soba sönünce yanıcı parlayıcı madde dökülmemelidir. Soba ve soba borularının
etrafında çamaşır kurutulmamalıdır. Sobadan sıçrayacak kıvılcım tehlikesine
karşı önlem alınmalıdır. Çok boru ve çok dirsek kullanılırsa, baca gazı çıkışı
gücü azalır. Yanma verimliliği düşer. Soba boruları birbirine ve bacaya takılan
kısımları sızdırmaz olmalıdır. Mobilyalar ve cam aksesuarlar sobalardan uzak
tutulmalıdır.”



Bacadaki tehlike

Soba
yangınlarının yüzde 22’sinin baca yangını olarak ortaya çıktığını ifade eden
Fuat Barandır, “Bu nedenle bacalar yanıcı maddelerin yakınından geçirilmemeli.
Saç bacalar yanıcı malzeme yakınından geçtiği yerlerde yanmaz malzeme ile izole
edilmeli. Bina içi aydınlık ve hava boşluklarına baca döşetilmemeli. Kalorifer
kazanı bacaları müstakil olarak kullanılmalı başka bir ısıtma cihazı bacalarına
bağlanmamalı” diye konuştu.

Temizlenmemiş
bacaların ve doğru kurulmamış sobaların rüzgarlı havalarda tüterek
karbonmonoksit zehirlenmelerine yol açacağına dikkat çeken Barandır, bacaların mutlaka
yalıtılması ve başlık takılması gerektiğini söyledi. Fuat Barandır, bacaların
ve boruların sobalar kurulmadan önce temizlenmesi gerektiğini sözlerine ekledi.




Soba yanan odada
yatmayın

Soba
zehirlenmelerine karşı alınması gereken tedbirleri de sıralayan Koordinatör
Barandır, “Soba yanan odada yatılmamalı, yatmak zorunluysa sobadan en az 1,5 metre uzak, başlar
kapı tarafında ve kapı az aralıklı olmalıdır. Tam yanma için en az % 16 oksijen
gerekir. Her tarafı kapalı bir odada gerek soba, gerekse insanların oksijeni
bitirmesi yanmayı güçleştirir. Güçleşen eksik yanma karbondioksit çıkarır, çıkan
karbondioksit ölüme sebebiyet verir. Yatmadan önce asla sobaya kömür
atılmamalı. Rüzgarlı havalarda daralan bacalardan gaz çıkışı zorlanır ve geri
tepmelere sebep olur. Lodos ve inversiyonlu günlerde kapı aralığına mutlaka
önem vererek yanmanın tam olması sağlanmalıdır. Sobalarda nemli odun ve kömür,
lastik, plastik, atık, tıbbi malzeme, boya, petrol türevi malzemeler asla
yakılmamalıdır” diye konuştu.



LPG ve doğalgaz
kullanıcılarına uyarı

İzmir
Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Zabıta Afet Koordinatörü Fuat Barandır, LPG
tüpler ve doğalgaz ile yanan ocak ve sobaların sızıntılara karşı sık sık
kontrol edilmesi gerektiğini de hatırlatarak, alınması gereken önlemleri şöyle
sıraladı:

“LPG
tüpler dik tutulmalı, yatırılmamalıdır. Tüp bağlantı hortumları devamlı kontrol
edilmeli, 150 cm.den
uzun hortum kullanılmamalıdır. Tüpler uyunan yerde durmamalı, arızalı detantör
kullanılmamalı ve her tüp değiştirmede mutlaka conta değiştirilmelidir. Sanayi
tipi tüplerde bakır boru kullanılmalıdır. Gaz sızıntısından şüphelenildiği
zaman kıvılcım çıkaracak tüm hareketlerden kaçınılmalı, ateş ve elektrik
yakılmamalıdır. Kaçak LPG yerden, doğalgaz ise tavandan süpürülür ve alan
havalandırılır. Kaçak tespiti için kesinlikle kibrit, çakmak kullanılmamalıdır.
Parlayan tüp kesinlikle dışarı atılmamalı, varsa bir kilim veya battaniyeyi
ıslatıp etrafını sararak söndürülmelidir. Mutfakta mutlaka aspiratör olmalıdır.
Doğalgaz kaçaklarında hiç vakit kaybetmeden, 187 Acil Müdahale Ekibi’ne haber
verin. Evi havalandırın. Kibrit, çakmak yakmayın, elektrikli alet
çalıştırmayın. Aşırı gaz sızıntısı varsa insanları tahliye edin. Binaya giriş
vanasını kapayın.”

Elektrikli
sobaların da evlerde büyük tehlikeler yarattığını dile getiren Barandır, “İzole
edilmemiş kablo ve fiş kullanmayın. Duvara çaktığınız çiviler alttaki elektrik
kablolarına isabet ederse kontak ve yangına sebep olur” dedi.

Fuat
Barandır, mutfak yangınlarının ise genellikle tüp gaz parlaması ve kızartma
esnasında tava ve tencerede yağ parlaması, aspiratör ve bacalarda biriken ısı
ve kurumların tutuşmasından veya kibrit çöpünün tam söndürülmeden çöpe
atılmasından kaynaklandığına dikkat çekti.