İtibar yok, güvenlik yok: Genç hekimler “gitmek istiyor”

GÜLPERİ TİBİN/ ÖZEL HABER/ GERÇEK HABERCİ -Türkiye’de günden güne derinleşen ekonomik kriz, şiddet olayları, toplumsal kaos ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri, doktor göçünün artışında etki göstermeye devam ediyor. Açıklanan verilere göre, 2021 yılından 2025 yılına kadar olan sürede 11 bin ila 12 bin arasında doktor göçü gerçekleşti. Ayrıca Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından paylaşılan verilerde, 2020 – 2024 yılları arasında 10 bin 738 hekim, iyi hal belgesi aldı. İzmir Tabip Odası Genel Sekreteri Seha Yüksel, doktor göçüne ilişkin verileri değerlendirdi. Genç hekimlerin pandemi sürecinde yaşananlar, ülkenin zorlaşan ekonomik koşulları ve benzeri edenlerle yurt dışında hayat kurma fikrine yönelmiş olabileceklerini ifade eden Yüksel, “Genç Hekimler pandemi sürecinde yaşananlar, ülkenin ekonomik açıdan zorlasan koşulları, yönetsel açıdan ortaya çıkan belirsizlik geleceğe yönelik artan kaygılar ve temel hak ve özgürlükler konusunda gün geçtikçe karşılaşılan güvensizlik hissi hayatını yurt dışında kurma fikrini arttırdı” açıklamasında bulundu. 
CAN GÜVENLİĞİ YOK, GİTMEK İSTİYORLAR 
Yüksel, sağlıkta yaşanan şiddet olaylarına da değindi. Hekimlerin can güvenliğinin olmaması ve cezasızlığın da gençleri yurt dışına itmeye başladığını anlatan Yüksel, konuşmasına şöyle devam etti: 
“Hekimlik yaparken can güvenliğinin artık olmayışı, sağlıkta şiddetin arttığı ve cezasızlıkla doğallaştığı çalışma ortamları da gençleri yurt dışına hızla itmeye başladı. Hakkınız ödenmez diyerek gerçekten de ödenmediği gerçeği, giderlerse gitsinler anlayışı hekimlerin yüzünü yurt dışına çevirmesine neden oldu. Yıllardır süren itibarsızlaştırma politikaları da hekimleri küstürür oldu. İtibar önemli tabii ki. Yılların emeğinin toplum tarafından görülmesi ve ona göre bir saygıyı hakkettiklerini düşünüyor hekimler. İtibar bir yönüyle de sorumluluğu da getirir yanında. İtibar azaldıkça topluma karşı sorumluluk duygusu da zedeleniyor. Ne için diyor gençler. Uğruna mücadele edilecek bir ortam kalmayınca kendi geleceğini, kendi güvenliğini sağlamak istiyorlar.
Sosyal devletin gerektirdiği sağlık politikalarından uzaklaşıldıkça sermayeyi kalkındıran sağlıkta özelleşmenin yolları döşenirken, hekimler de uğruna emek verecekleri toplum için sağlık mücadelesinin bir parçası hissedemiyor kendini,  hekimliğin o manevi tatmin ediciliği yok oluyor. Gitmek istiyorlar.” 
BU KAYBIN TELAFİSİ ZOR 
Doktor göçünün artması durumunun ne gibi etkiler yaratabileceğini de değerlendiren Yüksel, “Belirttiğiniz süre içinde ciddi bir nitelikli hekim kaybımız var. Neredeyse 1 Tıp Fakültesi sadece yurt dışına gidecek hekimi yetiştirmiş. Bu kaybın telafisi zor görünüyor. Bu hekimlerin ülkesine dönmelerini sağlayacak şartlar oluşmadıkça yeni beyin göçleri devam edecek. Dünyada Tıp eğitimi konusunda gerçekten iyi bir noktadayız her şeye rağmen. Ancak hekimlik mesleğindeki itibarsızlaşma, gelecek kaygısı, maddi yetersizlikler, ağır çalışma koşulları ve şiddet başarılı gençlerin Tıp eğitimini tercih etmemesine neden olacak. Nitelikli eğitimimiz hızla gerileyecek. Bu da sizin, bizim ve toplumun sağlık yönünden geleceğinin pek de iç açıcı olmadığı sonucunu doğuruyor” diye konuştu. 
DEĞİŞİM GENÇLERİ DÜŞÜNDÜRÜYOR 
Yüksel, TTB’nin iyi hal belgesi alan doktorlara ilişkin verilerinde, 2024 yılında gerçekleşen düşüşe ilişkin de düşüncelerini paylaştı. Son 2 yıldır göç durumunda biraz azalma olduğunu ifade eden Yüksel, yurt dışında hayat kurmanın maliyetine değindi. Yüksel, şunları kaydetti: 
“Son 2 yıl içinde biraz azalma var. Sonuçta yurt dışında yeni bir hayat kurmanın zorlukları ve maliyeti var. Ülkede yaşanan ekonomik sıkıntılar bir başlangıç için gereken mali durumu sağlayamaz olmaya başladılar. Ailelerin desteği azalmakla kalmadı, aileye destek olmak adına bir an evvel hayata atılmak zorunda olanların sayısı arttı. Tıp eğitimi alanlar taktir edersiniz ki donanımlı insanlar. Son bir iki yılda gerek Amerika gerek Avrupa'daki sosyopolitik değişim de düşündürüyor gençleri. Ücretlendirme de geçici ve yapay iyileştirmeler, bunun ötesinde ülkenin siyasi anlamda dönüşümü de bir kısım genç hekimi, ‘Dur bakalım belki her şey daha güzel olabilir’ diye bir süreliğine planlarını erteledi.” 
İYİYE GİDİŞİN SİNYALLERİ YOK 
Hükümet kanadının sağlık alanındaki çalışmalarını değerlendiren Yüksel, mevcut uygulamaların hastayı ve hekimi özel sektöre itmeye devam ettiğini söyledi. Yüksel, konuyla ilgili değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı: 
“Ağır çalışma koşulları, insanca yaşamaya yetecek gelirin olmayışı, şiddetin hala sürmesi… Hastayı ve hekimi özel sektöre iten uygulamalar hala sürüyor. Hekimlerin huzurlu, güvenceli ve güvenli bir çalışma ortamı sağlanamazken, yönetsel liyakatin olmadığı düzeni değiştirecek bir hamleyi maalesef ki göremiyoruz. Bir yandan MHRS ve Performans baskısı ile kısa sürede muayene yapmaya mecbur bakılan hekimler, bir yanda mesleki uygulamada tercih ettikleri donanım ve nitelikli malzemeye erişemeyen cerrahi dallardaki hekimler, bir yanda daha çok kazanç elde etmek için ciro baskısı altında ezilen özel sağlık kuruluşlarında çalışan hekimler ve koruyucu sağlık hizmetini sunmak için çaba harcayan ancak ek görev ve angaryalarla tüketilen aile hekimler. Sonuç olarak iyiye gidişin sinyalleri henüz yok.” 
MİLLETVEKİLLERİ ÇABA HARCIYOR 
Yüksel, muhalefet kesiminin mevcut sorunların giderilmesine ilişkin çaba harcadıklarını belirtti ve “TBMM de özellikle hekimler milletvekillerinin bu konuda çaba harcadıklarını söyleyebilirim. Neredeyse bütün muhalefet partileri hekimlerle, meslek örgütümüzle, uzmanlık dernekleri ve sendikalarla temas halinde. Sorunlarımızı dile getirmek için bir çaba içinde olduklarını görüyoruz. Ülkedeki sağlık sistemindeki sorunlarının çözümü için öncelikle hekim ve sağlık çalışanlarının sorunlarının çözülmesi gerektiğinin farkında olduklarını düşünüyorum” diye konuştu. 
BİR GÜN GELECEK VE HEKİMLERİMİZ ÜLKELERİNE DÖNECEK 
Yüksel, konuşmasını şu ifadelerle noktaladı: 
“Umutsuz yaşanmıyor. Bizim bu zor günleri aşacağımız inancımız hiç azalmadı ve bu nedenle mesleki mücadeleyi her alanda sürdürüyoruz. Biliyoruz bir gün gelecek ve giden hekimlerimiz daha huzurlu daha güvenli ve mesleklerinin itibarlarının korunduğu geleceklerinin güvencede olduğu yakın gelecekte ülkemize geri döneceklerdir.”