İZMİR’DEKİ SURİYELİ SIĞINMACILARIN İLAÇ SORUNU ÇÖZÜLMEDİ

İzmir’de Suriyeli sığınmacıların diğer illerdekilerden farlı olarak bir de ilaca erişememe sorunları var. Aylardır bu sorunu çözmek için çabalıyoruz ancak bir sonuç alamadık. Sığınmacıların sağlık sorunları ile ilgili TC Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından 9 Eylül 2013 tarihinde yayınlanan 2013/8 sayılı genelgenin ilaç teminini düzenleyen 6. maddesi maalesef İzmir’de uygulanmıyor! İzmir’de resmi rakamlara göre 100 000, gayri resmi rakamlara göre 400 000 Suriyeli sığınmacının ilaca ücretsiz erişimi yok!

Suriyeli sığınmacıların ilaç sorununa Türkiye genelinde iki farklı şekilde çözüm sağlanıyor. Suriyeli mültecilerin yoğun olarak yaşadığı sınır illeri Urfa, Adana, Osmaniye, Antep gibi illerde il AFAD müdürlüğü ile il eczacı odasında sözleşmeler/protokoller imzalanmış durumda. Aralarında İstanbul, Kocaeli, Adıyaman ve Bursa’nın bulunduğu illerde ise Valilik Makamı, AFAD’ın ilgili genelgesi doğrultusunda eczacı odasına resmi yazı yollayarak ilaçların temin edilmesini talep ediyor. Her iki uygulamanın da gerçekleştiği illerde Sağlık Uygulama Tebliği’ne (SUT) uygun bir şekilde ilaçlar sığınmacılara başvurdukları eczanelerden veriliyor ve ilaç bedelleri AFAD’a fatura ediliyor.

Her iki uygulamanın yaygınlaşması ve ilgili genelgenin yayınlanmasının üzerinden 2 yıl geçmesine rağmen İzmir’i sığınmacılar açısından ‘çekim merkezi’ haline getirmek istemeyen kamu yetkilileri gerekli adımları atmıyor! İzmir’deki sığınmacılar ilaçlarına ulaşamıyor.

Konuyla ilgili Halkların Köprüsü Derneği olarak hem AFAD İl Müdürlüğü hem de İzmir Eczacı Odası’yla görüşmeler yaptık.  AFAD İl Müdürlüğü sorunun kendilerinden kaynaklanmadığını, İzmir Eczacılar Odası’nı protokol imzalamak için masaya çağırdıklarını ifade ediyor. İzmir Eczacılar Odası ise AFAD ile protokol imzalama yetkisinin kendilerinde olmadığını, yetkinin Türkiye Eczacılar Birliği’nde (TEB) olduğunu dile getiriyor.

Yetkililer çeşitli gerekçelerle sorumluluğu birbirine atsa da sorunu en acil ve en yakıcı şekilde Suriyeli sığınmacılar yaşıyor. İl genelinde yaptığımız çeşitli sağlık taramaları sonucunda ilaçlarına ulaşamayan sığınmacı hastalar arasında hipertansiyon, kalp hastalığı, multipl skleroz (ms), diyabet, böbrek yetmezliği ve kanser gibi kronik hastalıkları olan yüzlerce  kişi tespit ettik. Sığınmacılar bir şekilde hastaneye giderek tedavi olabiliyorlar ama söz konusu ilaç olunca temin edemiyor. Sığınmacıların bir kısmı ucuz ilaçları ceplerinden ödeyerek ya da borçlanarak alıyor ancak büyük bir kısmı ilaçlarına ulaşamıyor.

Bazı hastalıklar düzenli ilaç kullanmayı gerektirir ve ilaca ulaşılamaması yaşam kayıpları ile sonuçlanabilir. Bu ölümlerin sorumlusu bürokrasi olacaktır. Bu konuyu bürokrasinin çarklarında unutturmak, gözden uzaklaştırmak mümkün değildir.

Halkların Köprüsü Derneği olarak sorunun hemen çözülmesini talep ediyoruz.

İzmir Valiliği’nin AFAD’ın 2013/8 sayılı genelgesi uyarınca İzmir Eczacılar Odası’ndan resmi bir yazışma ile Suriyeli sığınmacıların ilaçlarının temin edilmesini talep etmesi ve reçete bedellerinin AFAD tarafından karşılanacağının bildirilmesi gerekmektedir.

İzmir ili için AFAD İl Müdürlüğü ile İzmir Eczacılar Odası  arasında yukarıda sözü edilen protokol derhal imzalanmalıdır.

Türkiye geneli için AFAD Genel Başkanlığı ile Türkiye Eczacılar Birliği  bir an önce masaya oturmalı ve bu sorunu bütün ülke genelinde çözümlemek üzere bir anlaşma imzalamalıdır.