Kaçak sebze ve meyveye “sıkı markaj”

İzmir Büyükşehir Belediyesi, iki yıllık uyum sürecinin
ardından 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 5957 Sayılı Hal
Yasası’nı kararlı bir şekilde uygulayarak, kente kaçak giriş yapmak isteyen
sebze ve meyve kamyonlarına göz açtırmadı. Zabıta ve maliye memurlarından oluşan
22 kişilik kadrosuyla 3 ekip halinde gece gündüz denetim yapan mobil ekipler,
başta Menemen, Turgutlu-Ankara yolu, Manisa Sabuncubeli, Güzelbahçe,
Seferihisar, Torbalı olmak üzere kentin 16 noktasında görev aldı. 2014 başından
bu yana yapılan denetimlerde 40 bin araç kontrol edilerek ürünlerini hale
bildirmeyen 900 araca cezai işlem uyguladı. Belediye encümeni tarafından da bu
araçlara 1 milyon 26 bin liralık ceza kesildi.

Denetim elektronik
ortamda

Yeni yasaya göre Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca oluşturulan
“Hal Kayıt Sistemi”ne bildirim yapmayan mal sahipleri, tamamen elektronik
ortamda takip edilerek kayıt altına alınıyor. Denetim noktalarındaki zabıta
görevlileri ve maliye memurları, bilgisayar aracılığıyla mal sahibinin kente
giriş yapacak malı ‘hal kayıt sistemine’ bildirip bildirmediğine bakıyor.
Bildirim yapılmamışsa, tutanak tutularak İzmir Büyükşehir Belediyesi Encümen
Müdürlüğü’ne bildiriliyor. Encümen Müdürlüğü de malın miktarına ve bir gün
önceki İzmir Sebze Halleri günlük ücret bültenindeki azami fiyata bakarak
toplam değerinin yüzde 25’i oranında cezai işlem uyguluyor.

1 Ocak 2014 tarihinde uygulanmaya başlanan “5957 Sayılı
Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların
Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” ile ilgili çalışmaları hakkında bilgi
veren İzmir Büyükşehir Belediyesi Sebze Halleri Şube Müdürlüğü yetkilileri, “2013
yılından itibaren araç şoförleri ve mal sahiplerine bilgilendirme yaptık. Bu
yılbaşından tarihinden itibaren de ekip sayımızı artırarak denetimlere yoğun
olarak başladık ve ilk üç günde 150 araca ceza kestik. Kanun, oluşturulan ‘Hal
Kayıt Sistemi’ne ürünlerin sevki öncesi bildirim yapma zorunluluğu getirdi.  Hale giriş yapan araçların hiçbiri sisteme
bildirim yapmıyordu. Yaptığımız denetimlerle hal girişlerinde yüzde 100 başarı sağladık.
Yol kontrollerinde de daha önce 10 araçtan 8-9’una tutanak tutarken bu
oran  3 veya 4 araca düştü. Bu süre
içerisinde yoğun tepkiler geldi. Ancak Belediye Başkanlığımızın kararlı tutumu
ile çalışmalarımızı sürdürerek yeni yasayı en iyi şekilde uygulayan il konumuna
geldik” diye konuştu. Yeni yasanının üretici ve çiftçiyi koruduğunu,
çiftçilerin il sınırları dahilinde bildirim yapma zorunluluğu olmadığını
belirten yetkililer, şöyle devam etti:

“Amacımız, üreticiyi, çiftçiyi ve ürünü korumak; haksız
rekabetin ve kayıt dışının önüne geçmek. Daha önce kente kaçak sebze ve meyve
getiren kamyonları hale götürerek işlem yapıyorduk. Denetim yapan araçların
hale gitmesi nedeniyle zaman kaybı yaşanıyor ve denetim sayısı da azalıyordu.
Denetimlerin elektronik ortama alınması ile birlikte kontrol gücümüz arttı.
Planlı ve kararlı bir şekilde sistemi uyguluyoruz. Ayrıca gelen ihbarları
değerlendirerek pazar yerlerindeki denetimlerimiz de sürüyor”