Kamu da kredileri kesti

Hükümetten gelen “en kötüsü geride kaldı” söylemlerine rağmen ekonominin hızla daraldığını gösteren veriler artıyor. Bu kapsamda kredi daralması 9 kasım haftasında yıllık bazda yüzde 13.04’e (kur etkisinden arındırılmış 13 haftalık ortalama) yükselirken, 2012 sonrasında ilk kez kamu bankalarında da daralma kaydedildi. 2 Kasım haftasında kamu bankalarında yüzde 0.2 oranında kredi daralması yaşanırken, 9 Kasım haftasında daralma yüzde 7.86’ya yükseldi. Özel bankalarda kredi daralması, 9 Kasım haftasında yüzde 19.2’ye ulaştı.

Toplam kredi büyüme hızı, geçen yıl Kredi Garanti Fonu’nun devreye girdiği dönemde Mayıs 2017’de yüzde 37’ye kadar yükselmişti. Ancak hızlı kredi büyümesiyle gelen yüzde 7.4’lük ekonomik büyüme, cari açık ve enflasyonu sıçratarak hızla ısınmaya neden oldu.

Faizler yüksek, küçülme derinleşecek

9 Kasım haftasında ortalama faiz oranı (dört haftalık hareketli) ihtiyaç kredisinde yüzde 37.1, ticaride yüzde 31.9 oldu. Bu oran birkaç hafta önce ihtiyaçta yüzde 39.4, ticaride yüzde 35.9’e yükselmişti. 

Faizlerin dışında bankalar da kredi verme şartlarını sıkılaştırdı. Uluslararası Finans Enstitüsü Baş Ekonomisti Robin Brooks, kredi daralmasının cari açıktaki düşüş nedeniyle TL için olumlu olduğunu ancak 2019’da ekonomik küçülme oranının daha önce açıkladıkları yüzde -0.9 daha altında olma riskini artırdığını belirtti.