Bir teknoloji sektörü CEO'sundan gelen tipik 2025 toplu işten çıkarma bildirimini okursanız, yapay zekanın çalışanların işlerine mal olduğunu düşünebilirsiniz.
Gerçek ise daha karmaşık; şirketler yapay zekanın getirdiği daha geniş çaplı değişikliklere hazırlanırken kendilerini daha verimli hale getirdiklerinin sinyalini vermeye çalışıyor.
İş ilan sitesi Indeed'in yeni bir raporuna göre, teknoloji alanındaki iş ilanları 2020 yılına kıyasla yüzde 36 azaldı. Ancak bunun tek nedeni şirketlerin çalışanları yapay zeka ile değiştirmek istemesi değil.
Yeni rapor, temmuz ayında teknoloji alanındaki iş ilanlarının 2020 başındaki seviyelerine kıyasla yüzde 36 azaldığını ve yapay zekanın toparlanmayı durduran faktörlerden yalnızca biri olduğunu söylüyor.
Örneğin ChatGPT'nin 2022'deki ilk çıkışı, pandemi dönemindeki işe alım patlamasının sonuna denk geldi.
Indeed Hiring Lab'den Ekonomist Brendon Bernard, "Teknoloji iş piyasasının zayıf olduğu bir dönemdeyiz, ancak iş piyasasının diğer alanları da benzer bir hızda soğudu," dedi.
"Teknoloji iş ilanları aslında ekonominin geri kalanına oldukça benzer bir şekilde gelişti, buna yapay zekaya çok fazla maruz kalınmayan iş ilanları da dahil."
Öte yandan teknoloji sektöründeki işten çıkarma açıklamaları, genelde yapay zekayla ilgili ifadeler içermeye devam ediyor.
Örneğin Workday CEO'su Carl Eschenbach, bu yılın başlarında toplu işten çıkarmaları duyuran bir e-postada "Her yerde şirketler işlerin yapılış biçimini yeniden tasarlıyor," dedi ve işten çıkarmaların arkasındaki neden olarak şirketinde yapay zekaya yönelik "artan talebi" gösterdi.
Aynı retorik tüm uluslararası alanda kullanılıyor; örneğin Hindistan'ın teknoloji devi Tata Consultancy, 12 bin işten çıkarmayı "Müşterilerimiz ve kendimiz için geniş ölçekte yapay zeka kullanmaya hazırlanıyoruz," şeklinde gerekçelendirdi.
Yapay zeka harcamaları yaygın bir faktör
Uzmanlara göre, yapay zekanın çalışanların yerini almasından daha yaygın bir faktör var: Şirketlerde yapay zekayı uygulamak için daha fazla paraya ihtiyaç duyuluyor.
Veri merkezleri, çipler ve yapay zeka sistemleri kurmak için gereken enerji, büyük miktarlarda harcamayı beraberinde getiriyor ve teknoloji şirketleri bu durumu haklı çıkarmaya çalışıyor.
Zacks Investment Research'ten Stratejist Bryan Hayes, yapay zeka çağında yeniden yapılanmanın "iki ucu keskin bir kılıç" olduğunu söyledi. Şirketler "uygun personel sayısını korumakla yapay zekanın ön plana çıkmasına izin vermek arasında doğru dengeyi bulmaya" çalışıyor.
Hayes, daha geniş çaplı işten çıkarmaların kar marjlarını iyileştirmeye yardımcı olduğunu söyledi, ancak bunun söz konusu çalışanların istihdam beklentileri için ne anlama geldiğini söylemek zor.
"Yapay zeka bu işlerden bazılarının yerini alacak mı? Kesinlikle. Ama aynı zamanda çok sayıda iş yaratacak."
Hayes, "Yapay zekadan yararlanabileceklerini ve şirketlerin inovasyon yapmalarına ve yeni ürün ve hizmetler yaratmalarına yardımcı olabileceklerini gösterebilen teknoloji çalışanları, yüksek talep görecek," diye ekledi.
Hayes, Facebook ve Instagram'ın ana şirketi olan Meta'nın OpenAI gibi rakiplerinden seçkin yapay zeka bilimcilerini işe almak için kazançlı teklifler sunduğuna da işaret etti.
Öte yandan Indeed raporu, yapay zeka uzmanlarının yazılım mühendislerinden daha iyi durumda olduğunu, ancak bu işler için verilen ilanların da azaldığını gösteriyor.
Bernard ise bunun sebebinin "sektördeki döngüsel iniş ve çıkışlar" olduğunu belirtiyor.
En çok etkilenen giriş seviyesi işler
Indeed raporu, yapay zekanın pazarlama, idari yardım ve insan kaynakları dahil olmak üzere sektörlerdeki giriş seviyesi işler üzerinde en derin etkiye sahip olduğunu ortaya koydu.
Bunun nedeni, bu işlerin üretken yapay zeka araçlarıyla örtüşen görevlere sahip olması.
Rapora göre, en az beş yıllık deneyime sahip çalışanlara yönelik ilanlar daha iyi durumda.
Bernard, "Teknoloji alanında işe alımlardaki düşüş yeni yapay zeka çağından önce başladı, ancak deneyim gereksinimlerinin değişmesi biraz daha yakın zamanda gerçekleşen bir şey," dedi.
Yelpazenin diğer ucunda, bazı iş türlerinin yapay zeka değişikliklerine karşı daha "bağışık" olduğu görüldü. Bu türler arasında sağlık çalışanları, tehlikeli maddeleri temizleyen işçiler, boyacılar ve mumyalayıcılar yer alıyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: