Türeli su konusunda araştırma istedi

Nüfus artışı ve küresel ısınmayla birlikte, su kıtlığının önümüzdeki yıllarda çok daha büyük boyutlara ulaşmasının beklendiğine dikkat çeken Türeli, Dünya Sağlık Örgütü’nün rakamlarına göre yılda 1.6 milyon insanın temiz ve hijyenim su yokluğundan hayatını kaybettiğini söyledi. CHP’li Vekil konuya ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu ve su kirliliğinin insan yaşamında olumsuz etkilerinin sürmesinden duyduğu üzüntüyü dile getirdi. Türeli, “Su kirliliği ve kuraklık ülkemizde, özellikle Ege bölgesinde varlığını artan bir yoğunlukla hissettirmektedir. Ege bölgesinde son 30 yıl gibi insan yaşamı için çok kısa sayılabilecek bir zaman aralığında, su miktarı ve kalitesinde gelinen nokta ürkütücüdür. Son yıllarda yağışlardaki azalma gelecekteki olası bir felaketin habercisi olmuştur. Ancak asıl felaket kamuoyunun konuya karşı duyarsız olmasıdır. Bölgemizde gerçekte yetersiz olan ve gelecekte küresel ısınmadan dolayı daha da azalacağı varsayılan suyun büyük bir bölümü kirli durumdadır. Kirlilik büyük ölçüde evsel ve endüstriyel atıklardan kaynaklanmaktadır. Son 30 yılda hızla artan kirlilik, sadece izlenmiş, durum saptamaları yapılmış ve seyredilmiştir. Su kirliliğinin insan yaşamını tehdit ettiği bugünlerde dahi hiçbir şey değişmemiştir. Konu sözlerle geçiştirilmekte, kirleticilere karşı gerekli yaptırımlar uygulanmamaktadır” dedi.

Ege Bölgesi’nde içme-kullanma ve endüstriye su temininde zorluklar yaşanmasına rağmen asıl sorunun suyun yüzde 72’sinin kullanıldığı tarım sektöründe yaşandığını vurgulayan Rahmi Aşkın Türeli, çeşitli odaların, sivil toplum kuruluşlarının ve üniversitelerin su konusunda hazırladığı raporları Hükümetin dikkate alması gerektiğini ifade etti.

Sorunlar oldukça ciddi
Türeli, “Küçük Menderes, Gediz ve Bakırçay havzalarında kirlilik ile ilgili olarak Çevre Bakanlığı, DSİ ve üniversiteler tarafından çok ciddi çalışmalar yapılmış ve çözüm önerileri geliştirilmiştir. TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu tarafından 1999 ve 2008 yıllarında İzmir su kongrelerinde konu ayrıntılı bir biçimde tartışılmıştır. Ayrıca ilgili mühendis odalarının değişik zamanlarda yapılmış çalışmaları ve çözüm önerileri bulunmaktadır. Ancak 30 yıl önce, 20 kg ağırlığında, yayın balıklarının yaşadığı, insanların yüzebildiği nehirler, bugün açık kanalizasyon olarak kullanılmakta, evsel ve endüstriyel atıklar ne acıdır ki doğrudan denize boşaltılmaktadır. Belediyeler sağlıklı su elde etmekte zorlanmakta, su kirliliğinden kaynaklanan ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliğinden dolayı yağış ve akış değerleri azalmakta, kuraklık ve taşkın riskleri artmaktadır. Ayrıca kuraklık neticesinde su kalite parametrelerinin önemli oranda olumsuz etkilenmesi söz konusudur” dedi.

Tarımda tehlike çanları çalıyor
İktidarın önemsemediği tarım sektöründe tehlike çanlarının çaldığını belirten Türeli, tarıma dayalı ticaret ve sanayi için de aynı şeyin söz konusu olduğunu söyledi. Türeli şöyle konuştu:
“Günümüzde yağışların azalması, artan nüfus artışı nedeniyle su kullanımının artmasından kaynaklanan yerüstü ve yeraltı sularında azalma ciddi boyutlara ulaşmıştır. Özellikle Gediz, Küçük Menderes ve Bakırçay havzalarında Ekim 2008 tarihi itibariyle, önceden açılan sondaj kuyularından çoğu kurumuştur. Örneğin Küçük Menderes havzasında, Torbalı’da alüvyon formasyonunda yeraltı su tablası 60 metrelerin altına düşmüş olup geniş bir alanda yer altı suyu kalmamıştır. Hâlbuki 30 yıl önce bu kuyularda yer altı su tablası 1-2 metre derinlikte olup kuyu verimleri 60-70 litre/saniye idi. Günümüzde Ege bölgesinde içme-kullanma ve endüstriyel su temininde zorluklar yaşanmasına rağmen asıl sorun, suyun yüzde 72’sinin kullanıldığı tarım sektöründe yaşanmıştır. Önümüzdeki yıllarda içme-kullanma ve endüstriyel sularda maliyeti yüksek olsa da su konusundaki problemler çözülebilir. Ancak günümüzde, siyasi iktidar tarafından önemsenmeyen tarım sektöründe tehlike çanları çalmaktadır. Kuraklıktan dolayı tarımsal aktivitenin azalması veya durması açlık işsizlik ve göç demektir. Bu durum sadece tarımda değil, tarıma dayalı ticaret ve sanayi için de söz konusudur.”