Orijinal adı Zafer Yürüyüşü.
25 Ağustos’u 26 Ağustos’a bağlayan gece Atatürk ve komuta kademesinin, Şuhut’tan Kocatepe’ye yaptığı yürüyüşü anmak için Afyon Kocatepe Üniversitesi’nin düzenlediği ve ilki 2005 yılında yapılan etkinliğe verilen isim.
Gece yapılan zafer yürüyüşüne üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşların yanı sıra bir zamanlar asker de katılıyordu.
Yürüyüş Şuhut’tan, başlayıp Kocatepe’de sona ermekte ve Mustafa Kemal’in kullandığı yaklaşık 14 kilometre olan güzergâh yürüyerek geçilmekteydi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi de İzmir’in kurtuluşunun 100’üncü yıl dönümü etkinlikleri kapsamında Kocatepe’den başlayıp İzmir’de sonlanacak Zafer ve Anma Yürüyüşü düzenledi.
Yukarıda anlattığım orijinalinden biraz farklı.
Zafer ve Anma Yürüyüşü Kocatepe’den başladı ve 400 kilometrelik tarihi yolculuğun son durağı olarak ise 9 Eylül’de İzmir’de düzenlenecek kurtuluş törenlerinde bitecek.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Afyon’dan İzmir’e uzanan Zafer ve Anma Yürüyüşü’nün ikinci gününde Kocatepe etabını CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal ile yürüdü.
Böylesine uzun ve karmaşık yürüyüş için elbette organizasyon şart.
Organizasyona geçmeden önce tarihin zaman tünelinde geriye gidelim.
Türkiye Büyük Millet Meclisi kurulmuş, Mustafa Kemal meclisten “başkomutanlık” yetkisini almış ve orduyu büyük taarruza hazırladı.
26 Ağustos 1922 saat 05.30’da “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir ileri” diyerek büyük taarruzu başlattı.
Mustafa Kemal bu emri verene kadar önemli sıkıntılar yaşadı.
Özellikle de ekonomik anlamda.
Orduyu doyurmak, giydirmek, silah ve cephane sağlamak zorundaydı.
TBMM’nin de gündemdeki en önemli konu da buydu zaten.
Nisan ve Temmuz aylarında günlerce süren müzakereler yapılmıştı, ama her seferinde başa dönülüyordu.
Sonunda Müdafaai Milliye Vekili (Millî Savunma Bakanı) Kâzım (Özalp) harekât için gerekli parayı Başkumandan Mustafa Kemal’den istemeye karar verdi.
Kazım Özalp’ın anılarını aktardığı Türk Tarih Kurumu tarafından yayınlanan kitapta Büyük Taarruz’un ekonomik kaynağı nasıl bulduğunu şöyle anlatılır:
“Büyük Taarruzu, Vekiller Heyeti’nde (hükümette) müzakere ettik. İhtiyaç duyulan kaynak 600 bin liraydı. Maliye Vekili Hasan Fehmi’ye başvurduk. Maliye’de görünürde tahsisat vardı, ama kasada hiç para yoktu. Maliye Vekili bir çare bulamayacağını kati olarak söyledi. Mustafa Kemal Paşa’nın emrinde ve Osmanlı Bankası’nda muhafaza edilen paradan 600 bin lira verilmesi için müsaade istedim. Hemen bankaya emir verdi ve eksiklerimizi tamamladık. Böylece 26 Ağustos’ta Büyük Taarruz’un başlamasını kararlaştırdık.”
Kurtuluş Savaşı sonrası hükümet Mustafa Kemal’e “borç aldığı” 600 bin lirayı geri ödedi.
Mustafa Kemal de o parayı İş Bankası’nın “kuruluş sermayesi” olarak kullandırdı.
Tarihin zaman tünelinde şimdi de ileriye gidelim.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Zafer ve Anma Yürüyüşü’ne.
26 Ağustos’ta Kocatepe’den başlayıp 9 Eylül’de İzmir’de tamamlanacak bu organizasyon için İzmir Büyükşehir Belediyesi Satınalma Daire Başkanlığı ihaleye çıktı.
İhale numarası 2022/658031.
İhale ile birlikte bir de teknik şartname yayınlandı.
Teknik Şartname’nin ses, ışık, sahne, güvenlik gibi “teknik” olan kısımları dışında alınacak “hizmetler” de şöyle sıralanmıştı:
– Dereçine Zafer Yolu Etkinliği: Haluk Levent Konser Hizmeti: Haluk Levent’in kaşesi, en az dört yıldızlı otelde 1 gecelik 18 kişi konaklama, şehirler arası gidiş dönüş ulaşım, şehir içi transfer, backline, kulis ikramı, yemek.
– Yarkın Bora Dj performansı: Yarkın Bora’nın kaşesi, en az 4 yıldızlı otelde 1 gece konaklama, şehirler arası ulaşım, şehir içi transferler, backline, kulis ikramı, yemek.
– Dereçine Zafer Yolu Etkinliği konaklama Hizmeti: Afyon il merkezinde en az dört yıldızlı otelde yarım pansiyon 20 kişi 1 gece konaklama hizmeti.
– Dereçine Zafer Yolu Etkinliği Söyleşi Hizmeti: İdarece belirlenecek 4 konuşmacının en az dört yıldızlı otelde konaklama hizmeti, kulis ikramı ve yemek giderleri.
– Dumlupınar Zafer Yolu Etkinliği: Konser hizmeti, köy tiyatrosu gösterisi ve konaklama hizmeti.
– Sümer Ezgü Konser Hizmeti: Sümer Ezgü’nün kaşesi, en az dört yıldızlı otelde 15 kişinin 1 gecelik konaklama, yurt içi ulaşım, şehir içi transferler, backline, kulis ikramı, yemek.
– Dumlupınar Zafer Yolu Etkinliği Konaklama Hizmeti: Kütahya il merkezinde en az dört yıldızlı otelde yarım pansiyon 20 kişi bir gece konaklama hizmeti.
– Köy Tiyatrosu Gösterisi Hizmeti: En az dört yıldızlı otelde 38 kişi 1 gece konaklama hizmeti, kulis ikramı, yemek, kostüm (1 adet mareşal kostümü ve kalpak, 3 adet zeybek kostümü) dekor (8 adet sandalye, 10 adet tahta tüfek)
– Kemalpaşa Zafer Yolu Etkinliği: Kemalpaşa’da idarenin belirleyeceği yerde konser ve söyleşi hizmeti.
– Onur Akın Konseri Hizmeti: Onur Akın’ın kaşesi, en az 4 yıldızlı otelde 11 kişi 1 gece 1 kişi ise 2 gece konaklama, 12 kişi hava yolu ile ulaşım, şehir içi transferler, backline, kulis ikramı, yemek.
– Kemalpaşa Zafer Yolu Etkinliği Söyleşi Hizmeti: İdarece belirlenecek 4 uzman konuşmacı, en az dört yıldızlı otelde 4 kişi konaklama, kulis ikramı ve yemek.
– Yemek Hizmeti: Zafer Yolu Etkinlikleri kapsamında Afyon Kütahya ve İzmir illerinde 75 kişilik yemek hizmeti. (Başlangıç menüsü, ara sıcak, ana yemek (kırmızı et, beyaz et ve sebze alternatifli) içecek, tatlı veya meyve menüsünden oluşacak.
Biraz kafanız karışacak ama şu tarihin zaman tünelinde yeniden geri gitmemiz gerekiyor.
Mustafa Kemal Afyon’dan 26 Ağustos’ta başlattığı Kurtuluş Savaşı mücadelesi için gerekli 600 bin lirayı kendi “himayesindeki” paradan karşılamıştı.
Para savaş sonrası kendisine ödenmiş ama onunla da İş Bankası’nın kurulmasını istemişti.
Peki Kurtuluş Savaşı’nda askerlerimiz ne yaptı?
Nerede yattı ne yedi?
Yol üzerinde en az “dört yıldızlı” otel var mıydı?
Ya da akşam yemeği menüsünde başlangıç menüsü var mıydı?
Ya da kırmızı/beyaz et veya sebze seçenekleri bulunuyor muydu?
Sosyal medyada bu yol düzenlenen bu etkinlikle ilgili çok sayıda paylaşım bulabilirsiniz.
Pek çoğu sitem ve eleştiri dolu.
Kimseyi “hedef” haline getirmemek için isim yazmayacağım, isteyen bulur.
O eleştirilerden birinde “Geçen yıl dönemin kumanyası olan soğuk bulgur aşı ve az taneli üzüm hoşafı almak için asker kumanyasına yöneliyoruz. O da ne sıcacık lezzetli mercimek çorbası veriliyor. Üşümüş bedenimi ısıtan çorbaya sevineyim mi? Yoksa o günü hatırlatan anıları yaşayamadığım için üzüleyim mi bilemedim. Ama içim cız etti. Olmadı bu diyen sitemim içimde saklı kaldı…” diyor
Buradan da anlaşılıyor ki, etkinliğe katılan halkın en önemli derdi “yemek” değil.
Tam aksine dedelerinin soğuk bulgur aşı ve az taneli üzüm hoşafından oluşan kumanyası.
Bütün o gösterişli protokole, şatafatlı gösterilere inat, gerçekten vatan sevgisi ile dolu yürekler günlerce yürüyerek “aslını” yerine getiriyor.
Biz tarihin zaman tünelinde yine günümüze dönelim.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Satınalma Daire Başkanlığı tarafından Zafer Yolu Etkinliği ihalesi yapıldı.
Üç parçaya bölünen ihalenin kazanları da ilan edildi.
Buna göre ihaleyi üç firma kazanmıştı.
İskele Eğitim Sağlık şirketi 322 bin 21 lira.
Aysa Organizasyon 1 milyon 233 bin 500 lira.
Festival Yayın şirketi ise 280 bin liraya işin tamamını yapmaya hak kazandı.
Yani bu organizasyonun İzmirlilere bedeli toplamda 2 milyon liraya yakındı.
Dikkatimi çeken, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bu tür ihalelerinde her geçen gün parlayan Festival Yayın şirketi oldu.
Konu ile ilgili daha fazla bilgiyi “Çim, Rock ve Rap” ile “Başkanın Adamları” başlıklı yazılarımdan okuyabilirsiniz.
Birlikte yüz yıllık bir yolculuğa çıktık.
Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının yaklaşık 120 bin “Mehmetçik” ile birlikte yürüdüğü yolun sonunda kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin ruhunu kokladık.
Yüz yıl içinde nereden nereye geldiğimize, halen “yoksulluk” derdiyle uğraşan vatandaşlarımızın vergilerinin “peşine” düştük.
İzmir’in belediye hizmetlerine her ay ÜFE oranında zam yapılırken, muhalefet iktidarı “itibardan tasarruf olmaz” sözleri nedeniyle eleştirirken, biz de küçük bir pencere açtık.
Hiç kimse kusura bakmasın; Mustafa Kemal bile Afyon’dan İzmir’e gelirken koca orduya bu kadar “masraf” yapmamıştı.
Kimse umursar mı?
Bence de umursamaz.
Hoplayıp zıplamak daha kolay çünkü.