Uzun zamandan beri depremzede vatandaşlarımızın dertleri ile meşgul olmuştuk. Her yazımızda, her söyleşimizde sorunu ve çözüm önerilerini sunmuştuk. Söylediğimiz ve yazdığımız onca şey açıkçası etkili olmamış. Mağdur insanların bu durumu, art niyetli insanlarca istismara açık bir hale geldi. Bu konularda lütfen yardım alın! Mimarlar Odası, İnşaat Mühendisleri odası vb. dernek ve kurumlar sizlere yardım etmekte bir an bile olsun tereddüt etmeyecektir.
Yaklaşık bir yıl önce Bayraklı da bulunan, depremde ağır hasarlı bir site sakinleri ile bir araya gelmiştik. Kendilerine izleyecekleri yol ve yöntemleri anlattık. Sonrasında uygun bir fiyata İzmir dışından bir Müteahhitlik Firması ile anlaştıklarını söylediler. Sabit fiyat ve çok iyi avantajları vardı teklifin. Bu enflasyonist ortamda pekte piyasa gerçekliği ile uyuşmuyordu teklif. Kendilerini uyarmamıza rağmen anlaşma yapmışlardı. Müteahhit firmaya 3.500.000 TL gibi bir ödeme yapmışlar. Demir, beton gibi ürünleri bağlamaları için. Şimdi ortada ne bir proje var, ne demir var, ne de beton. Müteahhit Firma “İsterseniz paranızı iade edelim!” diyormuş. Farklı teklif ve beklentilerle vatandaşları oyalamaya başlamış. Bir yıl önce betonun metre küpü 200 TL civarıydı, şimdi ise 1000 TL civarında, demirin tonu ise 4000 TL civarından 16.000 TL civarına geldi. Ama vatandaşın ödediği para aynı kaldı. Biz en ucuz ve en uygun tekliflere yöneldikçe; aldatılma ve zarara uğrama durumu ile karşı karşıya olacağımızı hep unutuyoruz!
Başka bir hikâyede; bir yıllık bir firması olan şahıslar yine iki bloklu bir siteye teklifte bulunuyor. Teklif inanılmaz cazip. Bana sorduklarında” bu insan ya evliya ya da dolandırıcı” demiştim. Fiyat bir yıl önce bile cazip olacak bir fiyat ve sadece temel masrafı istenmekte. Asıl bomba, inşaat bitiminde para 120 ay taksitle ve senetle firmaya banka faiz ortalamasına göre ödenecek. İnanması çok zor. Ben “devlet bile böyle imkân sunmuyor” dedim. Tabi sonrasında seminer düzenliyorlar, beş yıldızlı bir otelde (Tam Çiftlik Bank Hikâyesi). Orada “nasıl böyle bir fiyat verebiliyorsunuz?” sorusuna “Biz hurda demirden dönüşen demir kullandığımızdan yarı fiyatına mal ediyoruz” demiş yetkili. İnanın tam evlere şenlik bir durum. Zaten İzmir’de bulunan demir fabrikaları geri dönüşüm demir çekmekte. Fiyat sabit ve herkese aynıdır. Kaldı ki demir kullanılmadan, Yapı Denetim Firmalarınca alınıp, “Çekme Deneyi vb. deneyler” yapılarak değerlendirilmekte, uygun olmayan demir şantiyede kullanılamaz. Asıl bomba müteahhit olarak kendini tanıtan insan! Benimde yıllar önceden tanıdığım, hikâyesi ibretlik bir kişilik…
“Teşbihte hata olmaz” diyerek affınıza sığınarak; Sülün Osman kitabında “Benim dolandırdığım insanlar dolandırıcıydı aslında. Yani bana yaklaşma sebepleri beni dolandırma…” diye anlatırdı meşhur hikâyelerini. Tabi burada aynı durum olmasa da ders çıkaracağımız ibretlik bir hikâye bulunmakta. Böyle saçma, mantık dışı ve hayatın olağan akışına ters durumlar; işimize ve ekonomimize uygun gelse de sonu hüsran olacağı apaçık ortadadır.
Süre uzadıkça bıkan kat malikleri önlerine çıkan ilk yılana sarılmakta. Bir yıl önce söylediklerim bu yıl maalesef tamamen geçerli değil. Şimdi ne yaparsanız yapın, konunun uzmanlarından bilgi alın! Önceden on düşünüyorsanız şimdi bin düşünün ve daha tedbirli olun. “Komşunuzdan habersiz imza atmayın! Komşunuzu satmayın!” derneğimizin bu sloganını ise daha çok düşünün. Kat malikleri olarak bir bütün gibi hareket etmeyi becerirseniz daha başarılı olacaksınızdır. İnanın birçok görüşmemizde, malikler arasından bize özel gelip çok fazla teklifler yaptılar. Biz “şeffaf-denetlenebilir-hesap verebilir” bir sistem olmazsa olmaz dedik. İnanın ikili yapılan pazarlıklar kadar size hiçbir durum zarar vermez!
Bir yıl önce verdiğim bilgilere bıyık altı gülen bir şahıs; şimdi benim bir yıl önce dediğim “Kooperatif Sistemi” tek çözüm diyormuş. Kooperatif sistemi çözüm ama uzman insanların önderliğinde olmalı, konudan bihaber insanların yönlendirmesi ile değil…