• Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri
Anasayfa
  • İZMİR
  • GÜNDEM
  • SİYASET
  • ASAYİŞ
  • SPOR
  • EKONOMİ
  • VİDEO HABER
  • Köşe Yazarları
  • SAĞLIK KÜLTÜR-SANAT EĞİTİM MAGAZİN
  • Ara
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
  1. Köşe Yazarları
  2. Pınar ÇORUHLU
  3. GIDA HİLELERİ HER DAİM GÜNDEMDE..
Yayınlanma: 19 Nisan 2020 - 14:20

GIDA HİLELERİ HER DAİM GÜNDEMDE..

19 Nisan 2020 - 14:20
Yorumlar
TAKİP ETTAKİP ET
Yazdır
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
GIDA HİLELERİ HER DAİM GÜNDEMDE..
Pınar ÇORUHLU

Gida hilesi, genel olarak ekonomik çıkar sağlamak amacı ile gıdaya uygulanan kasıtlı ve yasal olmayan işlemler ile yanıltıcı etiketleme olarak tanımlayabiliriz. Hile dediğimizde aklımıza daha çok taklit ve tağşiş geliyor. Tağşiş; bir gıdanın içinde bulunan temel bileşenin uzaklaştırarak yerine başka bir bileşenin katılması; Taklit ise bir gıdanın tümüyle farklı bir gıda gibi gösterilmesidir. 

Peki gıda ürününde yapılan hileler nelerdir?

Et ve et ürünlerinde kanatlı et, sakatat, baş eti ve at eti kullanıldığı da bilinmektedir.  %100 dana eti olarak satılan ürünlerde tavuk, domuz, at, eşek eti ve sakatat kullanmaları

Soyanın baharatla karıştırılıp sucuk imalatında, raf ömrünü uzatmak içinde gereğinden fazla nitrat kullanılması, ete karıştırılan sakatatın açık rengi belli olmasın diye gıda boyası kullanılması

Süt ve süt ürünlerinde bitkisel yağ, nişasta, natamisin kullanılması

Küflenen ve bozulan peynirlerin eritme peynirlerin yapımında kullanılması

Yoğurdun kıvamı artsın diye un, nişasta, pektin katılması

Tereyağına bitkisel yağ ve patates katılması

Baharatlarda boya/gıda boyası kullanılması, küf oranının yüksek olan baharatların kullanılmaması gereken ürünlerin tekrar işleme alınarak diğer ürünlerle karıştırılarak pazara sunulması

Arıcılıkta kullanılan antibiyotikler, bal da mısır ve glukoz şuruplarının kullanılması

Zeytinyağında ise maliyeti düşüren tohum yağları, yağ asitleri, ayçicek, kanola ve fındık yağı gibi daha düşük kalitedeki yağların karıştırılması 

Tatlılarda antep fıstığı yerine bezelye veya yeşile boyanmış yer fıstığı kullanımı

Bozuk fermente olmuş kayısılar, incirleri de hidrojen peroksite daldırılarak tekrar kullanılması

Bozulan kuru incir, kuru kayısı, kuru eriklerin ezme ürünlerinde kullanılması ve  aşırı koruyucu madde kullanılarak satışa sunulması

Tarım ilaçlarının ölçüsüzce ve fazla kullanılması ve bunların natürel / organik gıda diyerek tüketiciye satılması

Özellikle bilinçsizce sorbat-benzoat gibi gıda koruyucu maddelerin kullanılması, gereken miktarlardan fazla kullanılarak tüketicinin sağlığının riske atılması, 

Son dönemde baş ağrısı, baş dönmesi, bulanık görme, tansiyon gibi vücuda alındıklarında ciddi yan etkilere sahip olan Sildenafil maddesini alkolsüz içeceklerde, takviye edici gıdalarda, enerji içeceklerinde, çikolata ve kakao ürünlerinde kullanılmaktadır. "Performans artırıcı, enerji yüklü" diye satılan çikolatalarda ve kahvelerde sildenafil, tadalafil gibi birçok ilaç hammaddesi tespit edildiği Bakanlıkça belirtilmiştir. 

Bu gıdaların hile yapmalarına sebep; üretimin kısıtlı, talebin fazla ve fiyatın yüksek olmasıdır. Bazı gıdaların fiyat yüksekliği vergi oranının yüksekliğinden de kaynaklanmaktadır. Ama temel amaç daha çok kazanç sağlamaktır. 

Bizler tüketici olarak ürünü aldığımızda ürüne bakarak bunu tespit edemiyoruz. Ya da etiketteki içindekiler kısmını okuyup hileyi tespit edemiyoruz. Zaten çoğu tüketici ürün içeriğine bakmamakta baksa da birçoğu yazılanları anlamamaktadır. Bu durum gıda hilecilerinin kolladığı fırsatı doğurmakta, yakalanma olasılığı da düşük olduğu için gıda hileleri de yaygınlaşmaktadır. Gıda hilelerinin engellenmesi için en önemli nokta olan cezanın caydırıcılığı ortaya çıkmaktadır. Ceza caydırıcılığı tolera edilebiliyorsa gıda ürünlerinde  hile yapılmaya maalesef devam ediliyor.

Peki Çözüm yolu nedir ve önüne nasıl geçilir?

Ülkemizde yasalarımız gereği,  Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yaptığı kontroller sonucunda tespit ettiği hileli gıdaları üreten ve/veya satan firmaları tespit edilen uygunsuzluk ve markası ile birlikte web sitesi (www.tarimorman.gov.tr) aracılığıyla tüketicilere duyurmaktadır. Hileli gıdaların tespitinde şüpheli ürünler ile ilgili numuneler alınarak laboratuvar ortamında yapılan analizlerle ortaya çıkmaktadır. 

Hile yapan firmalara mevcutta para cezası verilmektedir. Caydırıcı cezalar olmadığı için firmalar hile yapmaya devam etmektedir. Çünkü insan sağlığını önemsemeden sadece karını kazandığı parayı düşünmekteler. Hilenin azaltılması yalnız kamunun görevi değildir. Hileli gıdaların varlığı, tüketici gözünde kimi zaman tüm bir sektörü ya da gıda kategorisini zan altında bırakıyor. Bu doğru bir yaklaşım değildir. Tüm diğer sektörlerde olduğu gibi, gıda sektöründe de yasa dışı girişimlerde bulunan firmalar var ancak yasal sorumluluklarını sonuna kadar yerine getiren, örnek nitelikte ürünler üreten firmalar ağırlıkta olduğu da göz ardı edilmemelidir.

Hileli gıda üreten/ satan firmalara verilen para cezaları arttırılmalı, tekrarı halinde hapis cezası ve firmanın üretimden menine kadar cezalar getirilmelidir. Gerekirse hapis, üretim ve sektörden men cezası aynı anda verilmelidir.

Gıda üretici ve çalışanlarının bu konu da belirli aralıklarda bilinçlendirilmeli ve eğitime tabii tutulmalıdır. Tüketicinin ise yaygın gıda hileleri konusunda eğitilmesi gerekiyor ve bu görev öncelikle tüketici örgütlerine, yerel yönetimlere ve  meslek odalarına da düşüyor. Bu nedenle tüketiciye bilinçli olmak ve öncelikle kayıtdışı ve izlenebilirliği olmayan ürünlerden uzak durmak görevi düşüyor. Etiketleme ve ürüne özgü yönetmeliklerin belirli aralıklarla eğitimler verilerek, Yazılı ve görsel basının tüketiciyi bilinçlendirmek adına bilgilendirmelerde bulunarak tüketicinin bilinçlenmesi gerektiğinin kanaatindeyim. Katkı maddesi nedir, içeriklerde yazılan E kodlu maddeler nedir, neyi tanımlıyor bunları bilmek gerektiğini düşünüyorum. Tüketici ne yediğini bilmeli ve herkes etiket bilgilerini okuyup anlayabilmelidir. Bunu günümüzde görsel ve sosyal medya kanallarıyla da yaygınlaştırmak, eğitimler vermek bu süreçte fazlasıyla yardımcı olacaktır.

Gıda mevzuatına uygun üretim yapılmalıdır. Gıdada bulunmasına izin verilen miktardan fazla katkı maddesi kullanılmasının önlenmesi için gerekli çalışmalar yapılmalıdır. Özellikle yurt dışından ithal edilen katkı maddelerinin takibi, kullanım miktarları ve izlenebilirliği için bir sistem oluşturulmadır. Bu durum ciddi konu olan tarım ilaçlarında da takip edilmelidir. İzin verilen ilaçların yanı sıra maalesef  Ülkemizde yasak olan tarım ilaçları da kullanılmaktadır. 

Özel laboratuvarların analiz yöntemleri ve yeterlilik seviyeleri de belirli aralıklarda kontrol edilmelidir. Çünkü yapılan analizlerde maalesef hatalar yapılmaktadır.

Hile yapan işletmeciler, üreticiler hile nasıl yaparız çabalarına ayırdıkları zamanı ürün geliştirmeye ayırsalar. Sadece kazanç kar odaklı çalışan insan sağlığını göz ardı edenler sizler veya yakın çevreniz aileleriniz ne tüketiyor ne yiyor acaba?. Zaten bu kötü zihniyetle üretim yapan kişilerden bu düşünceyi beklemekte büyük yanlışlık olur.

Soruyorum sizlere işletmecilerimiz üreticilerimiz satış kanalında olan kişiler gıda mevzuatlarına, yönetmeliklere ürün üretimine ne kadar bilgiye sahipsiniz, konuya hakim misiniz? Kaçınız merak ediyor, araştırıyorsunuz? Sadece daha çok nasıl kazanırım düşüncesi olduğu sürece ilerlememiz gelişmemiz mümkün değil.

Bakanlığımızca yürütülen denetimlerin daha da genişletilerek ulaşılmayan işletmelere de ulaşılarak numuneler çekilmesi ve kontrol edilmesinin sürekliliği, takibi ve izlenebilirliği için kontrol sistemi kurulmalı ve geliştirilmelidir.

Son olarak; Bilinçli, sağ duyulu tüketici olarak Kayıtlı/onaylı işletmelerde üretilen ve etiket bilgileri tam olan ürünler satın alınmalı, yine de bir şüphe duyulması halinde ALO 174 Gıda Hattı'na bildirimde bulunmaya devam etmelilerdir.

  • YORUMLAR
adlı kullanıcıya cevap x
Tansel Ertürk
5 yıl önce

Önümüzdeki günlerin en önemli konusu gıda olacaktır..Emeğinize teşekkürler..

Cevapla
Beğen (0)
Beğenme (0)

Yazarın Diğer Yazıları

  • BİREYLERİN GIDA İSRAFINA YÖNELİK FARKINDALIK DÜZEYLERİ - 12 Nisan 2023
  • KRALİÇE ARININ BALLI DÜNYASI - 18 Aralık 2021
  • DÜNYA' DA TARIM ARAZİLERİNDEKİ PESTİSİT KİRLİLİĞİ RİSKİ GÜN GEÇTİKÇE ARTIYOR - 04 Nisan 2021
  • SON TÜKETİM TARİHİ VE TAVSİYE EDİLEN TÜKETİM TARİHİ TÜKETİCİ TARAFINDAN DOĞRU BİLİNİYOR MU?  - 27 Şubat 2021
  • YENİ AKILLI GIDA GÜVENLİĞİ ÇAĞI - 06 Şubat 2021
  • 'SIFIR ATIK, SIFIR AÇLIK' İÇİN GIDA İSRAFINA SON!  - 20 Aralık 2020
  • SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM DA EKİM NÖBETİNİN ÖNEMİ VE TARIMSAL DESTEKLEMELER - 12 Temmuz 2020
  • AŞK ELMASI: DOMATES' İN BAŞARI ÖYKÜSÜ - 23 Mayıs 2020
  • COVİD-19 VE GIDA GÜVENLİĞİ - 10 Mayıs 2020
  • ALTERNATİF GEÇİM KAYNAĞI: DENİZ PATLICANI - 16 Ocak 2020
  • GIDA ALERJENLERİNE DİKKAT!.. - 06 Ocak 2020
  • GIDA ZEHİRLENMESİ - 11 Kasım 2019
  • SAHTE ALKOL TÜKETİMİ VE METİL ALKOL ZEHİRLENMESİ - 07 Temmuz 2019
  • SOFRALIK BUZ DA MERDİVENALTI ÜRETİM MAALESEF DEVAM EDİYOR…  - 28 Mayıs 2019
  • KÖTÜLEMEK YANLIŞ SADECE HERŞEYİN FAZLASI ZARAR - 24 Mayıs 2019
  • GIDA ÜRÜNLERİNDE TAKLİT VE TAĞŞİŞ TARTIŞMALARI HER DAİM GÜNDEMDE - 20 Mayıs 2019
  • MEYVE Mİ, SEBZE Mİ, PESTİSİT Mİ? - 14 Mayıs 2019
  • KÜRESEL GIDA FİYATLARI 10 AYIN EN YÜKSEK SEVİYESİNDE  - 12 Mayıs 2019
    Köşe Yazarları
    BAŞKAN VE BAŞKAN
    Sgül Ç
    BAŞKAN VE BAŞKAN
    MESELE SADECE SEÇİM REKABETİ DEĞİL
    Selma NALBANTOĞLU
    MESELE SADECE SEÇİM REKABETİ DEĞİL
    Cem Şeker
    Cem Şeker
    Emekli Kooperatifi
    Gülcan Pandora
    Gülcan Pandora
    Deprem Felaketinin Gölgesinde: Fırsatçılık ve Vurdumduymazlık
    Adem NAKÇI
    Adem NAKÇI
    CHP'nin "Hal-i pür melali"
    Acil İlçe Başkanı Aranıyor!..
    Delinin Zoru
    Acil İlçe Başkanı Aranıyor!..
    Ayıbını hüner sanan Başkan(!)
    İZMİR KAZANI
    Ayıbını hüner sanan Başkan(!)
    'Profesyonel Başkanlık' dönemi
    12. Katın Gözcüsü
    'Profesyonel Başkanlık' dönemi
    HADİ UTANMADAN  KUTLAYALIM  ÇOCUK HAKLARI GÜNÜNÜ
    Filiz BAHÇIVAN
    HADİ UTANMADAN  KUTLAYALIM  ÇOCUK HAKLARI GÜNÜNÜ
    OMG: OH MY GOD! 2
    Nüans
    OMG: OH MY GOD! 2
    Işıldamak Gerek…
    Ayşegül Tezcan
    Işıldamak Gerek…
    SONUÇ ASLINDA NE OLDU ?
    Kemal ERİM
    SONUÇ ASLINDA NE OLDU ?
    Çok Okunan Haberler
    Erdoğan erken seçime kapıları kapattı:
    Erdoğan erken seçime kapıları kapattı: "Seçim 2028"de yapılacak.
    Başkan Görkem Duman’dan vatandaşlara aşure ikramı
    Başkan Görkem Duman’dan vatandaşlara aşure ikramı
    Grok çıldırdı, küfürler savurdu: Türkiye, yapay zekaya erişim engeli kararı aldı
    Grok çıldırdı, küfürler savurdu: Türkiye, yapay zekaya erişim...
    Ana Sayfa
    İZMİR
    GÜNDEM
    SİYASET
    ASAYİŞ
    SPOR
    EKONOMİ
    VİDEO HABER
    SAĞLIK
    KÜLTÜR-SANAT
    EĞİTİM
    MAGAZİN
    Köşe Yazarları
    Köşe Yazarları
    Foto Galeri
    Video Galeri
    Üye Paneli
    Günün Haberleri
    Anketler
    Hava Durumu
    Gazete Manşetleri
    Nöbetci Eczaneler
    • ASAYİŞ
    • EĞİTİM
    • EKONOMİ
    • GÜNDEM
    • İZMİR
    • KÜLTÜR-SANAT
    • MAGAZİN
    • Röportaj
    • SAĞLIK
    • SİYASET
    • SPOR
    • Teknoloji
    • VİDEO HABER
    • Foto Galeri
    • Video Galeri
    • Köşe Yazarları
    • Üye Paneli
    • Günün Haberleri
    • Anketler
    • Hava Durumu
    • Gazete Manşetleri
    • Nöbetci Eczaneler

    • Rss
    • Künye
    • İletişim
    • Çerez Politikası
    • Gizlilik İlkeleri

    Sitemizde bulunan yazı , video, fotoğraf ve haberlerin her hakkı saklıdır.
    İzinsiz veya kaynak gösterilemeden kullanılamaz.

    Yazılım